цішыня́, -і́, ж.

1. Адсутнасць шуму, гукаў; маўчанне.

Вакол была незвычайная ц.

2. Душэўны спакой, уціхаміранне.

У душы — ц. і супакаенне.

3. перан. Адсутнасць баявых дзеянняў; зацішша.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цярні́сты, -ая, -ае.

1. Калючы; пакрыты шыпамі (пра хмызняк, кусты і пад.).

Ц. куст.

2. перан. Цяжкі, пакутлівы.

Ц. шлях яму давялося прайсці.

|| наз. цярні́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чарцяня́ і чарцянё, -ня́ці, мн. -ня́ты, -ня́т, н.

1. Паводле народнай міфалогіі: дзіцяня чорта; маленькі чорт.

2. перан. Пра гарэзлівае, свавольнае дзіця (разм.).

|| прым. чарцяня́чы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шо́рсткі, -ая, -ае.

1. Шурпаты, агрубелы, калючы, цвёрды.

Ш. асфальт.

Шорсткая далонь.

Ш. снег.

2. перан. Рэзкі рашучы, з цвёрдым характарам.

Ш. чалавек.

|| наз. шо́рсткасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шчабяту́ха, -і, ДМ -ту́се, мн. -і, -ту́х, ж. (разм.).

1. Птушка, якая безупынна шчабеча.

Ластаўка-ш.

2. перан. Пра дзяўчынку, жанчыну, якія няспынна гавораць (разм., жарт.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ярчэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -э́е; зак.

Станавіцца больш яркім, ззяць, зіхацець.

Зоркі ярчэюць у цемры.

Зрок ярчэе (перан.: становіцца больш выразным).

|| зак. паярчэ́ць, -э́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазраза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Зрэзаць усё, многае. Пазразаць кветкі з клумбы. // Зняць няроўнасці ўсюды, у многіх месцах. [Донька:] — Чатырох гектараў хмызняку як і не было! Купіны таксама пазразалі. Паслядовіч. // перан. Разм. Скараціць памеры ўсяго, многага. Пазразаць ліміты.

2. перан. Разм. Праваліць на экзамене ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабудзі́ць, ‑буджу, ‑будзіш, ‑будзіць; зак.

1. каго-што. Прымусіць прачнуцца каго‑н. // перан. Выклікаць да актыўнай дзейнасці.

2. перан., што. Выклікаць, узбудзіць (пачуццё, паданне і пад.). [Дзядзька:] — Хвароба Ніны нібы прабудзіла ва мне, .. сабрала ў адно ўсю любоў да дзяцей. Брыль.

3. каго. Будзіць (у 1 знач.) некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спарахне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. Згніць, ператварыцца ў труху, пыл. Дзедаўская хата даўно ўжо згніла і спарахнела. Машара. Падумала Марына будавацца. Стары дом спарахнеў ужо. Б. Стральцоў. // перан. Перагарэць (ад перажыванняў). Ад нечаканага гора нешта спарахнела ў Іванавай душы. Быкаў.

2. перан. Састарэць, зрабіцца драхлым (пра чалавека).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нізкапро́бны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае нізкую пробу (пра золата, серабро).

2. перан. Разм. Невысокай якасці; дрэнны. Нізкапробная драматургія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)