Verbum

падвалі́ць, -алю́, -а́ліш, -а́ліць; -а́лены; зак.

1. што і чаго. Падсыпаць вялікую колькасць чаго-н.

П. воз пяску пад прызбу.

2. безас., каго-чаго. Прыбавіцца яшчэ, у дадатак да таго, што ёсць (разм.).

Народу падваліла.

За ноч падваліла снегу.

|| незак. падва́льваць, -аю, -аеш, -ае.

расхо́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., што.

1. Патраціць (траціць) на што-н.

Р. грошы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Спажыць (спажываць; разм.).

Сучасныя электрапрыборы расходуюць мала электраэнергіі.

|| зак. яшчэ зрасхо́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны.

|| наз. расхо́даванне, -я, н.

сюды́-туды́, прысл.

1. У той і другі бок; у розныя бакі.

Чалавек бегае сюды-туды з самага ранку.

2. У некаторыя месцы.

Трэба сюды-туды збегаць.

3. Нішто сабе, дапушчальна (разм.).

Днём яшчэ сюды-туды, а ў вячэрні змрок адчуваеш сябе як у склепе.

заспе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; -е́ты; зак.

1. каго-што. Прыбыўшы, паспець убачыць, знайсці на месцы.

З. поезд на станцыі.

Я заспеў сябра яшчэ дома.

2. каго (што). Раптоўна застаць дзе-н., у якім-н. стане, за якім-н. заняткам.

З. злодзея.

Ноч заспела падарожнікаў у лесе.

змацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.

1. што. Моцна злучыць.

З. бярвёны скобамі.

Сумесная барацьба іх яшчэ больш змацавала (перан.).

2. што чым. Засведчыць што-н. (афіц.).

З. дакумент подпісам.

З. подпіс пячаткай.

|| незак. змацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. змацава́нне, -я, н. і змацо́ўванне, -я, н.

узду́маць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. з інф. Нечакана, раптам захацець ці вырашыць што-н. зрабіць.

Не ўздумайце ехаць без мяне!

2. каго-што і з дадан. Успомніць, прыпомніць (разм.).

Я ўздумала, што не прынесла яшчэ дроў у хату.

|| незак. узду́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

перапыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго (што) і без дап. Спытаць яшчэ раз (звычайна не пачуўшы ці не зразумеўшы).

2. каго-што. Апытаць усіх, многіх; спытаць пра ўсё, многае.

П. усіх знаёмых пра здарэнне.

Яна пра ўсё перапытала ў мяне.

|| незак. перапы́тваць, -аю, -аеш, -ае.

сезо́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Адна з чатырох пор года.

Зімовы с.

Не па сезоне апрануцца.

2. Частка года, якая з’яўляецца найбольш прыдатнай для якой-н. работы, адпачынку і пад.

С. адпачынкаў.

Канцэртны с. філармоніі.

На чарніцы яшчэ не с. (не паспелі). Купальны с.

скры́ты, -ая, -ае.

1. Нябачны, замаскіраваны, тайны.

Скрытыя дзеянні.

Скрытыя замыслы праціўніка.

2. Без характэрных знешніх прыкмет.

Скрытае цячэнне хваробы.

Скрытая ўсмешка.

3. Які ўласцівы каму-, чаму-н., але яшчэ не праявіўся, знешне не прыкметны.

Скрытыя магчымасці тэхнікі.

|| наз. скры́тасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).

та́йны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца тайнай для каго-н., вядомы нямногім.

Тайная сустрэча.

2. Які яшчэ не пазнаны, унутраная сутнасць якога не выяўлена.

Тайныя з’явы прыроды.

3. Загадкавы, таямнічы.

У яго словах адчуваўся т. сэнс.

4. Звязаны з сакрэтнасцю, прызначаны для сакрэтных спраў.

Тайная паліцыя.