сінантро́пны, ‑ая, ‑ае.

Спец. У выразе: сінантропныя арганізмы — жывёлы, расліны і мікраарганізмы, існаванне якіх у рознай ступені звязана з чалавекам і яго рассяленнем.

[Грэч. syn — разам, сумесна і ántrōpos — чалавек.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недаква́сіць, ‑квашу, ‑квасіш, ‑квасіць; зак., што і чаго.

Не даць закіснуць у патрэбнай ступені; недастаткова апрацаваць у якой‑н. заквасцы. Недаквасіць капусту. Недаквасіць аўчыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свяшчэ́нства, ‑а, н.

1. Сан, званне свяшчэнніка. Тры ступені свяшчэнства — дыякан, свяшчэннік, епіскап. // Служба, занятак свяшчэнніка. Пакінуць свяшчэнства.

2. зб. Свяшчэннікі; свяшчэннаслужыцелі. Прыезд свяшчэнства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зні́зіць, зні́жу, зні́зіш, зні́зіць; зні́жаны; зак., каго-што.

1. Апусціць ніжэй, зменшыць вышыню (напр., палёту) чаго-н.

З. самалёт.

2. перан. Зрабіць ніжэйшым (па ступені, велічыні, інтэнсіўнасці і пад.).

З. сабекошт.

З. патрабаванні.

|| незак. зніжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. зніжэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́варыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

1. Здабыць што-н. пры дапамозе кіпячэння, выварвання.

В. соль з марской вады.

2. Варкай давесці да патрэбнай ступені гатоўнасці або пераварыць (у 2 знач.).

В. мяса.

3. Кіпячэннем ачысціць ад чаго-н.

В. бялізну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

обер-..., прыстаўка.

1. Утварае назоўнікі, якія азначаюць пасады, чыны (старшы, галоўны), напр.: обер-майстар, обер-кандуктар, обер-пракурор, обер-афіцэр.

2. Утварае назоўнікі, што іранічна называюць асобу па вышэйшай ступені якога-н. адмоўнага характару (разм.), напр.: обер-бандыт, обер-жулік, обер-шэльма.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пака́зчык, -а, мн. -і, -аў, м.

1. У матэматыцы: паказчык ступені — лічбавае або літарнае абазначэнне, якое паказвае ступень, у якую ўзводзіцца дадзены лік або выраз.

2. Тое, па чым можна меркаваць пра развіццё і ход чаго-н.

Паказчыкі высокай культуры і адукаванасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

менш, прысл.

1.

Выш. ст. да прыслоўя мала. Ведае м. за іншых.

М. ведаеш — мацней спіш (прыказка).

2. У спалучэнні з прыметнікамі і прыслоўямі ўтварае апісальную форму ступені параўнання.

М. гаваркі.

М. спакойны.

◊

Тым не менш — нягледзячы на гэта, аднак, усё ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тым, часц. ўзмацн.

1. Ужыв. з прыметнікамі і прыслоўямі вышэйшай ступені, каб падкрэсліць большую ступень праяўлення прыметы.

2. У спалучэнні са злучнікам «чым» выкарыстоўваецца ў складаных сказах з даданымі супастаўляльнымі.

Чым бліжэй восень, тым карацейшыя дні.

Чым госць радзейшы, тым мілейшы (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дачы́сціць, ‑чышчу, ‑чысціні, ‑чысціць; зак., каго-што.

Скончыць чыстку каго‑, чаго‑н.; давесці чыстку да якой‑н. ступені выканання. Дачысціць рыбу. Дачысціць стрэльбу. Дачысціць боты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)