Verbum

Візава́ты ’дрэва з сукаватымі слаямі, якое цяжка шчапаецца’ (лаг., КЭС). Не зусім яснае слова. Відаць, мае сувязь з літ. vyžà, лат. vize ’лапаць’, літ. výžti ’плясці’. Магчыма, да вяз (гл.), *вязаваты.

Гарто́ль ’прыстасаванне для тармажэння плыта; плытнік, які тармозіць плыт’ (Сл. паўн.-зах.). Сл. паўн.-зах. лічыць запазычаннем з літ. і параўноўвае з літ. artà ’папярочны брус на мачце для прымацавання паруса’.

Гі́рма ’кудла, кудлатая, непрычэсаная жанчына’ (гродз., гл. Цыхун. Лекс. балтызмы, 52), ’непрычэсаная жанчына’ (Сцяшк.). Паводле Цыхуна (там жа), запазычанне з літ. мовы. Ён параўноўвае бел. лексему з літ. gyrmaušà ’заняпалы чалавек’.

◎ Ку́ндля ’дурань, балван’, параўн. літ. kundulis ’хто захутаны’ (Сл. паўн.-зах., 2, 571). Насуперак аўтарам слоўніка бел. і літ. словы не маюць нічога агульнага. Бел. кундля < польск. kundel ’дварняк, дурань, балван’.

Лалоўнікі, лала́ўнікі ’людзі, якія хадзілі ў першыя дні вялікадня’, ’валачобнікі’ (Сл. паўн.-зах.). Балтызм. Параўн. літ. laláuninkas ’валачобнік’ (Грынавецкене, Сл. паўн.-зах. 2, 613), літ. lalė́ti ’галасаваць, гаманіць’. Гл. яшчэ лалы́н.

Ма́ґла ’моцна, рэзка’ (шальч., Сл. ПЗБ). Паходзіць з літ. miklùs ’спрытны’. Ма‑, як і ў наступным слове з мі‑.

Магла́ ’імгла’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Відазмененае літ. miglà ’тс’. Да імгла́ (гл.).

Музку́ль, му́зькуль, музку͡оль, мусколь ’машкара’ (Лысенка, СПГ). Балтызм. Лаўчутэ (Балтизмы, 121) супастаўляе іх з лат. muskulis, muškulis ’што-небудзь звязанае, заблытанае’, ’клубок’, літ. mùsulus ’маленькая мошка’, лат. muša, літ. músė ’муха’.

Патоўпіць, ‑цца ’змясціць, -цца’ (Шат.). Балтызм. Параўн. літ. talpà ’аб’ём, ёмістасць’, лат. talpa ’памяшканне’, літ. til̃pti ’змяшчацца, уваходзіць’, tùlpinti ’даваць месца, змяшчаць’, лат. tìlpt ’тс’. Роднаснае з прасл. tъlpa/tьlpa ’натоўп’.

Ро́ўґала, ро́ўґало, раўга́ч ’плакса’ (Сцяц.), ро́ўгаць ’моцна плакаць’ (смарг., Сл. ПЗБ), якое Грынавяцкене супастаўляе з літ. raudóti ’тс’ (там жа, 4, 306). Можна згадзіцца з такім меркаваннем, дапускаючы мену літ. ‑d‑ > бел. ‑ґ‑ пад уздзеяннем раґі ’пацёкі на вокнах’. Лаўчутэ (Балтизмы, 129) у якасці балтыйскага адпаведніка падае літ. raudãlius ’плакса’, тлумачачы мену ‑d‑ > ‑g‑ у балт. мовах як заканамерную.

Лэпта ’няўклюда’ (слуц., Жыв. сл.). Утворана ад лэп ₁ (параўн. лэп‑лэп ’тоўч-тоўч’ і суфікса ‑та (параўн. літ. lemtūtà). Відавочна, генетычна звязана з літ. lèptelėti ’не да месца сказаць’, ’ляпнуць’, ’пляснуцца’.