за́хад, -у, М -дзе, м.
1. Адзін з чатырох бакоў свету і напрамак, процілеглы ўсходу; частка гарызонту, дзе заходзіць сонца.
2. Мясцовасць, размешчаная ў гэтым напрамку, а таксама («З» вялікае) краіны Заходняй Еўропы і Амерыкі.
Мастацтва Захаду.
|| прым. захо́дні, -яя, -яе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абаро́на, -ы, ж.
1. гл. абараніць.
2. Сукупнасць сродкаў, неабходных для адпору ворагу.
Мацаваць абарону краіны.
3. Сістэма абарончых збудаванняў.
Прарваць абарону ворага.
4. Абарончы бок у судовым працэсе, у гульні.
Сведкі абароны.
Гуляць у абароне.
|| прым. абаро́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыро́дны, -ая, -ае.
1. гл. прырода.
2. Натуральны.
П. газ.
3. Які па нараджэнні належыць да якой-н. мясцовасці, краіны, да якога-н. грамадскага класа.
П. мінчанін.
П. селянін.
4. перан. Тое, што і прыроджаны (у 1 знач.).
П. розум.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
меркантылі́зм, ‑у, м.
1. Эканамічная тэорыя і палітыка ўрада, якая існавала ў Еўропе ў 16–18 стст., заснаваная на тым, што дабрабыт краіны залежыць быццам бы не ад развіцця вытворчасці, а ад перавагі вывазу тавараў з краіны над прывозам і накаплення грашовых капіталаў.
2. перан. Кніжн. Схільнасць да нажывы, гандлярства.
[Фр. mercantilisme ад іт. mercante — гандаль.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нацыяна́льна-вызвале́нчы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да нацыянальнай барацьбы за вызваленне краіны, народа ад чужаземнага прыгнёту. Нацыянальна-вызваленчы рух.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
імігра́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Перасяленец з якой‑н. краіны. Ёсць у Канадзе шмат імігрантаў, у тым ліку славян. Брыль.
[Ад лац. immigrans, immigrantis — перасяленец.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
франкамо́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які мае французскую мову ў якасці дзяржаўнай мовы (звычайна пра краіны Афрыкі — былыя французскія і бельгійскія калоніі).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зале́жны
1. зави́симый;
~нае стано́вішча — зави́симое положе́ние;
~ныя краі́ны — зави́симые стра́ны;
2. грам. подчинённый, страда́тельный;
○ з. стан — страда́тельный зало́г
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мінера́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да мінералу, мінералаў. Мінеральныя ўгнаенні. Мінеральныя багацці краіны. // У састаў якога ўваходзяць мінералы. Мінеральная вада.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заваява́льнік, ‑а, м.
Тое, што і заваёўнік. Яшчэ мацней лютуюць заваявальнікі, зноў і зноў рыхтуючыся нанесці ўдар арміі савецкай краіны. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)