заплы́сці², 1 і 2 ас. не ўжыв., -ыве́; -ы́ў, -ыла́, -ло́; зак.

Пакрыцца слоем чаго-н. густога, цякучага.

Сажалка заплыла глеем.

Вочы заплылі (пра ацёкі, прыпухласці каля вачэй).

|| незак. заплыва́ць, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ледарэ́з, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Судна, прызначанае для плавання ў бітых ільдах; ледакол.

2. Прыстасаванне каля мастоў, плацін, аб якое разбіваецца лёд у час крыгаходу.

|| прым. ледарэ́зны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крайII предлог с род., уст., прост. край (чаго), каля́ (чаго), по́бач (з чым).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

клапаці́цца, -пачу́ся, -по́цішся, -по́ціцца; незак.

1. па кім-чым, каля каго-чаго. Старанна і дбайна займацца чым-н.; працаваць над чым-н.; працаваць над чым-н.

К. па справе.

К. каля гаспадаркі.

2. без дап. і з дадан. Непакоіцца, турбавацца з выпадку чаго-н.

Гаспадыня пачала к., дзе каго пасадзіць.

3. аб кім-чым і пра каго-што. Праяўляць клопат аб кім-, чым-н.

К. пра ўнукаў.

|| зак. паклапаці́цца, -пачу́ся, -по́цішся; -по́ціцеся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абкуры́цца, -куру́ся, -ку́рышся, -ку́рыцца; зак.

1. Зрабіцца чорным, рудым ад дыму.

А. каля вогнішча.

2. Скурыць свой тытунь да рэшты.

Абкурыўся дзед, няма чаго закурыць.

3. Зазнаць уздзеянне наркатычных рэчываў.

А. опіумам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шарэ́нга, -і, ДМ -нзе, мн. -і, -рэ́нг і -аў, ж.

Ваенны строй, у якім людзі стаяць адзін каля аднаго на адной лініі.

Выстраіцца ў дзве шарэнгі.

Першая ш.

|| прым. шарэ́нгавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыпо́люсны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца каля полюса, размяшчаецца каля полюса. Прыполюсны раён Арктыкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пе́рсы, -аў, адз. перс, -а, м.

Ранейшая назва іранцаў; цяпер — назва нацыі фарсаў, якая складае каля паловы насельніцтва Ірана.

|| ж. персія́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. персі́дскі, -ая, -ае.

Персідская мова.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэйд¹, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Водная прастора (каля марскога берага), зручная для стаянкі суднаў.

Стаяць на рэйдзе.

Знешні р. (на падыходах да порта). Унутраны р. (унутры порта).

|| прым. рэ́йдавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свары́цца, свару́ся, сва́рышся, сва́рыцца; незак.

1. Распачынаць сварку, лаяцца з кім-н.

Сварацца жанчыны каля студні.

2. Крычаць на каго-н., лаяць за што-н.

На мужа сварылася жонка.

|| зак. пасвары́цца, -вару́ся, -ва́рышся, -ва́рыцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)