Ачарану́ць, очэрэну́ць ’абкружыць, абступіць’ (КСТ). Ад чарэн (чэрэн) ’мноства, вялікая колькасць чаго-небудзь (часцей за ўсё пра грыбы, калі яны растуць радамі або кругамі)’, параўн. ашарэ́ніць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Ашарэ́ніць, ошэрэ́ніць ’абступіць кругом, акружыць натоўпам’ (КСТ). Ад шарэн, чарэн ’шэраг, мноства (звычайна пра грыбы)’; магчыма, звязваецца ў свядомасці з шар ’рад’, шарэнак шарэнга’. Параўн. ачарануць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Таўстагры́бы ’той, у каго тоўстыя вусны’ (арш., ЛА, 3). Да тоўсты (гл.) і грыбы́ ’губы’ (гл. грыб, губа), параўн. грыба́ты ’таўстагубы’ (віц., бялын., шкл., ЛА, 3).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паразі́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да паразіта; які з’яўляецца паразітам (у 1 знач.); паразітычны. Паразітныя расліны.
2. Спец. Які ўзнікае як непажаданая з’ява. Паразітныя токі. // Які выконвае дапаможную функцыю. Паразітнае кола.
•••
Паразітныя грыбы гл. грыб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куцця́ ж.
1. этн. кутья́;
2. рел. соче́льник м.;
◊ снег на куццю́ — грыбы́ на лета́ — погов. снег в соче́льник — грибы́ ле́том
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
салёны в разн. знач. солёный;
~ныя азёры — солёные озёра;
с. суп — солёный суп;
~ныя грыбы́ — солёные грибы́;
с. анекдо́т — солёный анекдо́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
промаринова́ть сов., прям., перен. прамарынава́ць;
це́лый день промаринова́ть грибы́ цэ́лы дзень прамарынава́ць грыбы́;
промаринова́ть де́ло це́лый год перен., разг. прамарынава́ць спра́ву цэ́лы год;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
*Лядні́к 1, ле́днік ’склеп, лядоўня’ (чач., ветк., Мат. Гом.) — з рус. ле́дник, ледни́к ’тс’. Лядоўнік ’тс’ (бых., там жа) — кантамінацыя з леднік і лядоўня.
Ляднік 2 ’скопішча вялікай масы паўзучага лёду, глетчар’ (ТСБМ) у якасці культурнага тэрміна з рус. ледни́к ’тс’.
Ляднік 3 ’абабак, Boletus scaber’ (Мядзв.; бялын., Нар. сл.; кругл., Жыв. сл., Мат. Маг.; круп., Сл. ПЗБ, БЛ, 6, 23), ’грыбы’ (Баркалабаўскі летапіс). Да ля́да 2. Названы паводле месца, дзе яны растуць (як палявыя грыбы, пожя́рны грыб).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Салёнікі, сало́нікі, салёнкі, сало́днікі ’адвараная ачышчаная бульба’ (Сл. ПЗБ, ТС, Сцяшк., Янк., Шатал.), сало́дныя ’тс’ (Нар. лекс.), сало́нікі ’грыбы, якія толькі соляць’ (Сцяшк. МГ). Дэрываты ад салёны, салоны (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Макру́хі ’грыбы, падобныя да рыжыкаў, толькі больш цёмныя’ (Інстр. II; калінк., Мат. Гом.; уздз., Нар. словатв.). Утварэнне, аналагічнае да папярэдняй лексемы. У іншых гаворках іх называюць мачонкі (Інстр. II, 103).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)