лі́рнік, ‑а, м.
Гіст. Вандроўны беларускі музыка-пясняр, які акампаніруе сабе на ліры 1 (у 2 знач.). Пры самай сцяне прытуліўся лірнік. .. Ён круціць корбу ліры і спявае. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гераі́зм, ‑у, м.
Праяўленне мужнасці, стойкасці, самаадданасці ў імя высокай мэты; доблесць, геройства. Працоўны гераізм савецкіх людзей. У барацьбе з нямецкімі фашыстамі беларускі народ праявіў масавы гераізм і самаахвярнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пачапа́ць ’начапляць, нанізаць, панавешваць’ (Нас.). З польск. poczepiać ’паначапляць адно за адным, папрычапляць’. Канчатак, беларускі (‑аць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гумані́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Чалавек, прасякнуты ідэямі гуманізму (у 1 знач.). Пісьменнік-гу маніст.
2. Прадстаўнік гуманізму (у 2 знач.). Беларускі асветнік, першадрукар і гуманіст Францыск (Георгій) Скарына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жале́йка, ‑і, ДМ ‑лейцы; Р мн. ‑леек; ж.
Беларускі і рускі народны музычны інструмент у выглядзе дудкі з раструбам. Каля скацінкі падпасвіч з жалейкаю Ходзіць навокал ды йграе сабе. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Крыжачо́к ’беларускі народны танец’. Адносіцца да групы танцаў, у якіх пераймаюцца рухі птушак. Параўн. крыжанка (гл.). Ад крыжан (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Малява́нец, малява́нка ’каляровы аловак’ (Сцяшк. Сл.). Беларускі рэгіяналізм. Да маляваць. Аб суфіксе ‑ец гл. Сцяцко, Афікс. наз., 39–41.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
грунтава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; незак.
1. Асноўвацца, базіравацца. Беларускі правапіс грунтуецца на двух прынцыпах пісьма: фанетычным і марфалагічным. Юргелевіч. Існаванне і развіццё грамадства грунтуецца на працы народных мас. Лушчыцкі.
2. Зал. да грунтаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
се́ймавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сейма. Сеймавая камісія. □ [Астапчык:] — І на чале гэтай барацьбы [супраць прыгнёту] стаў Павел Валошын. У 1922 годзе яго выбралі ў польскі Сейм. Валошын уваходзіў у Беларускі сеймавы клуб. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наро́д, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.
1. -а. Усё насельніцтва пэўнай дзяржавы, жыхары краіны.
Н.
Беларусі.
2. -а. Працоўная маса насельніцтва той ці іншай краіны.
Працоўны н.
Выхадцы з народа.
3. -а. Розныя формы гістарычных супольнасцей (племя, народнасць, нацыя).
Беларускі н.
4. -у, толькі адз. Людзі.
На мітынг прыйшло многа народу.
|| прым. наро́дны, -ая, -ае.
Народная творчасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)