Ма́зкі ’аб які можна запэцкацца’, ’які лёгка пэцкаецца, маркі’ (ТСБМ — прыметнік, утвораны ад асновы maz‑ > мазь (гл.) і суф. ‑ъk(jь)).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ме́ліць ’малоць’ (Яруш.). Другасная форма, утвораная ад асновы цяперашняга часу мелʼ‑ю (< прасл. melʼjo) пры дапамозе суфікса ‑іць, як ле́іць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мокуць ’месца забалочанае’ (Нар. Гом.). Відавочна, калька з балт. (параўн. balùtė ’балотца’), утвораная ад асновы мок‑ і літ. суфіксаў ‑utis, ‑utė.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тру́хі ‘ вобыск, вобшук’ (Ц. Гартны). Утворана на базе варыянтнай асновы трух‑/трус‑, параўн. ператрус ‘тс’ і трухнуць ‘страсянуць, скалануць’ (Нар. Гом.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́йма, ви́jма ’лішак асновы ў шырыню пры кіданні ў ніт і бёрда (вынік памылкі)’ (Влад.), вы́ма ’тс’ (Шатал.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад выйма́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Вярцёха, бяроз. вэртёха ’матавіла’ — рэгіянальнае ўтварэнне, складзенае з асновы вярцець (гл.) і экспрэсіўнага суф. ‑ʼох‑а (‑ёх‑а) (Сцяцко, Афікс. наз., 63).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Памага́йла ’памочнік’ (Др.-Падб., Сл. ПЗБ). Да памагаць з суф. ‑ла, утворанае на базе асновы цяперашняга часу (гл. Сцяцко, Афікс. наз., 94).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паме́ліхі ’завознікі’ (Сл. ПЗБ). Дэрыват з суф. ‑іх (старажытны спосаб словаўтварэння — SP, і, 73) ад асновы цяперашняга часу дзеясл. памалоць < малоць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ача́цца ’апынуцца’ (мін., Песні сямі вёсак, 461). Звязана чаргаваннем галосных асновы з ачынацца ’апынацца’, з якім утварае пару па трыванні. Гл. ачнуцца, ачхнацца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́жануць ’выгнаць’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., Сцяшк.). Запазычанне з польск. wyżenąć ’тс’, новага інфінітыва дзеяслова gъnati ад асновы цяперашняга часу žen‑ (гл. гнаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)