Verbum

забарані́ць, -раню́, -ро́ніш, -ро́ніць; -ро́нены; зак.

1. каму што або з інф. Не дазволіць што-н. рабіць.

З. курэнне.

З. ірваць кветкі на клумбах.

2. што. Прызнаўшы грамадска шкодным, непатрэбным, не дапусціць да прымянення, карыстання.

З. прапаганду вайны.

З. азартныя гульні.

|| незак. забараня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. забаро́на, -ы, ж.

вінава́ты, -ая, -ае; -ва́т, -а.

1. Які правініўся ў чым-н., зрабіў злачынства.

Прызнаць вінаватым.

В. ў крадзяжы.

Я вінавата перад вамі.

2. поўн. ф. Які выяўляе ўсведамленне сваёй віны.

В. голас.

Вінавата (прысл.) паглядзець.

3. Які вінен каму-н., мае доўг.

Я яму в. трыццаць рублёў.

|| наз. вінава́тасць, -і, ж.

гарну́цца, гарну́ся, го́рнешся, го́рнецца; гарні́ся; незак.

1. да каго-чаго. Пяшчотна туліцца, лашчыцца.

Г. да мацеры.

2. перан. Старацца быць бліжэй да каго-н., сімпатызуючы каму-н. або маючы на ўвазе якую-н. выгаду.

Г. да дзяўчыны.

Радня да радні горнецца.

3. Мець ахвоту да чаго-н.

Г. да працы.

абяца́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. і незак., каго-што і з інф., каму.

1. Даць (даваць) якое-н. абяцанне.

Абяцалі прыняць на працу.

2. незак. Падаваць надзеі на што-н., выклікаць якія-н. спадзяванні.

Вечар абяцае быць цёплым.

|| зак. таксама паабяца́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 1 знач.; разм.).

ува́га, -і, ДМ ува́зе, ж.

1. Сканцэнтраванасць думак ці зроку, слыху на чым-н.

Звярнуць увагу на што-н. Аднесціся з увагай.

Удзяліць увагу каму-н. Браць пад увагу.

У цэнтры ўвагі.

Увазе слухачоў! (г. зн. слухачы, звярніце ўвагу).

2. Клапатлівыя, чулыя адносіны да каго-, чаго-н.

Сяброўская ў.

усы́паць, -плю, -плеш, -пле; усы́п; -паны; зак.

1. што і чаго ў што. Сыплючы, змясціць.

У. цукар у шклянку.

2. што. Пакрыць паверхню чаго-н. чым-н. сыпучым, дробным.

Снег усыпаў зямлю.

Зоркі ўсыпалі неба (перан.).

3. каму. Моцна вылаяць або пабіць каго-н. (разм.).

|| незак. усыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

уце́рці, утру́, утро́ш, утро́; утро́м, утраце́, утру́ць; уцёр, уце́рла; утры́; уцёрты; зак.

1. што ў што. Націраючы, прымусіць увабрацца.

У. мазь.

2. каго-што. Выцерці, абцерці.

У. слёзы.

У. нос каму-н. (таксама перан.: аказацца наперадзе, паказаць яўную перавагу ў чым-н.).

|| незак. уціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. уціра́нне, -я, н.