Verbum

памідо́р, ‑а, м.

1. Аднагадовая агародная расліна сямейства паслёнавых з чырвонымі або жоўтымі пладамі, прыдатнымі да яды. Пасынкаваць памідоры.

2. Плод гэтай расліны. Быў канец жніўня, і на палях яшчэ цямнелі сланечнікі і чырванелі пераспелыя памідоры. Якімовіч.

[Ад іт. pomi d'oro — залатыя яблыкі.]

памудраге́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., над чым і без дап.

Разм. Мудрагеліць некаторы час. Сядзелі [члены сельскагаспадарчай арцелі] яшчэ доўга: вырашалі, што дзе сеяць і колькі? Трэба было памудрагеліць, каб нарабіць хлеба і да хлеба: азімых жа не было. Місько.

паўнатва́ры, ‑ая, ‑ае.

Які мае поўны твар. Паўнатвары, у ватоўцы, у зімовай шапцы і ў цёплых чаравіках, .. [хлапчук] нагадваў няўклюднае медзведзянё. Хадкевіч. [Дзядзька Ігнат] перажыў сваю паўнатварую Палагею і цяпер таксама жыў адзін у не старой яшчэ хаце-пяцісценцы. Сіпакоў.

пераці́снуты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад пераціснуць.

2. у знач. прым. Шчыльна сціснуты, прыціснуты. Дасюль яшчэ балела пераціснутая шыя і шчымеў гуз на галаве. Нядзведскі. — Жах які, — праз зубы, праз пераціснутае горла выдушыла яна. Караткевіч.

піво́ня, ‑і, ж.

Дэкаратыўная травяністая расліна сямейства півоневых з вялікімі чырвонымі, ружовымі ці белымі кветкамі. Перад хатай, дзе ў агародчыку да вайны Вольга садзіла кветкі — мальвы, вяргіні, півоні, цяпер яшчэ густа буялі каструбаватыя калючыя кусты дурнап’яну. Мележ.

[Ад грэч. paiōnia.]

праць, пяру, пярэш, пяра; пяром, пераце; незак., што.

Мыць, б’ючы пранікам (бялізну, палатно). Андрэй яшчэ здалёку пачуў, як нехта лупіў пранікам пад гарою — на кладках валаськоўцы здаўна пралі бялізну, — але не думаў, што гэта будзе Таццяна. Чыгрынаў.

разгарачы́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

Разагрэць каго‑н., чыё‑н. цела. Бег разгарачыў цела. Работа разгарачыла хлопца. // перан. Узбудзіць, узрушыць. — Чаму гэта абавязвае нас [Максіма і Андрэя], а цябе не? — каб яшчэ больш разгарачыць сябра, спытаў Максім. Машара.

святкава́цца, ‑куецца; незак.

1. Урачыста адзначацца. Яшчэ з дзён Віцебскай вобласці ў Мінску, як святкаваўся юбілей рэспублікі, засела недзе ў маёй душы стрэмка-думка: завітаць калі-небудзь на Аршаншчыну, у вёску Пугляі. «ЛіМ».

2. Зал. да святкаваць.

сенаўбо́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.

Сельскагаспадарчыя работы па касьбе, сушцы і ўборцы сена. Да сенаўборкі засталося яшчэ крыху часу, і арцельцы даглядалі і палівалі агарод, дараблялі тое, што было не дароблена ў хатах і хлявах. Місько.

старарэжы́мны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які мае адносіны да старога, царскага рэжыму. Яшчэ і папы тады, ярыя такія, старарэжымныя, былі, і з імі трэба было вытрымаць добрую сутычку. Ермаловіч. // Такі, як пры старым рэжыме; адсталы, аджыўшы. Старарэжымныя парадкі.