пато́нчаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад патанчыць.
2. у знач. прым. Вытанчаны, тонкі. Самы лепшы і самы патончаны густ тут не знойдзе ніякай заганы. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
габлява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; незак., што і без дап.
Зразаць тонкі слой з паверхні драўніны пры апрацоўцы яе гэблем, рубанкам.
Г. дошку.
|| зак. вы́габлеваць, -люю, -люеш, -люе; -люй; -леваны.
|| наз. габлява́нне, -я, н. і габлёўка, -і, ДМ -лёўцы, ж.
|| прым. габлява́льны, -ая, -ае.
Г. інструмент.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
даліка́тны, -ая, -ае.
1. Ветлівы, ласкавы ў абыходжанні з людзьмі.
Гэта спакойны, д. чалавек.
2. Які патрабуе асцярожных, тактоўных адносін (разм.).
Я да вас па далікатным пытанні.
3. Складаны, тонкі, выпеставаны.
Далікатныя рукі.
Чалавек далікатнага складу.
4. Кволы, мяккі, прыемны навобмацак.
Чаравікі з далікатнай скуры.
|| наз. даліка́тнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
панаксамі́т, ‑у, М ‑міце, м.
Тонкі аксаміт з бліскучай паверхняй, якая атрымліваецца ў выніку начосу ворсу ў адзін бок. [Таццяна:] — Скажыце, Зіна, мне будзе да твару чорны панаксаміт? Васілёнак.
[Ад фр. panne — сорт матэрыі, які нагадвае аксаміт і слова аксаміт.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Танкля́вы ’не зусім тонкі, танкаваты’ (ТСБМ), ’танкаваты, стройны’ (Варл.). Ад тонкі (гл.) аналагічна да сухарлявы, хударлявы, гл. У якасці словаўтваральнай базы можна разглядаць назоўнік танка́ль ’танканогі высокі чалавек’ (Нар. сл.) або незафіксаванае *танкля ’тс’; адносна суф. ‑аль гл. Сцяцко, Афікс. наз., 94; Саевіч, Derywacja, 382.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
су́шка, ‑і, ДМ ‑шцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. сушыць (у 1, 2 знач.).
2. Р мн. су́шак. Малы, тонкі і сухі абаранак. Купіць кілаграм сушак. Ванільныя сушкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пля́йстра ’тоненькая нітачка’ (Варл.). Няясна, магчыма, да пляйстар ’слой, пласт’ > ’тонкі слой, пласт’ > ’нітачка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
галі́на, -ы, мн. -ы, -лі́н, ж.
1. Тонкі адростак на ствале дрэва; сук з веццем.
Бярозавая г.
2. Адгалінаванне ад чаго-н. галоўнага, асноўнага.
Бакавая г. роду.
|| прым. галі́навы, -ая, -ае (да 1 знач.).
|| памянш. галі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (да 1 знач.); прым. галі́нкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маладжа́вы, ‑ая, ‑ае.
Які выглядае маладзей сваіх год. Адчуваючы няёмкасць, Казік нахмурыўся, і яго тонкі маладжавы твар стаў ненатуральна строгім, сур’ёзным. Краўчанка. На канапе злева сядзела .. [Надзіна] маці — маладжавая жанчына. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старча́к, ‑а, м.
1. Палка, тонкі кол, уваткнутыя ў зямлю. Узбіцца на старчак.
2. Прадмет, які стаіць старчма. З возера — чым далей, тым больш — паказваюцца наверх нейкія чорныя старчакі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)