жо́нчын, ‑а.
Які належыць жонцы. Жончыны ўборы. □ [Андрэй] падышоў да стала, глянуў у жончын твар. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мор, ‑у, м.
Уст. Павальная смерць, эпідэмія. Стала ціха, нібы мор выкаціў усю вёску. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыга́слы, ‑ая, ‑ае.
Які прыгас, прытух. Безліч агеньчыкаў стала па краях прыгаслага шырачэзнага вогнішча. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мякшы́ць ’цвёрдую рэч церці, гнуць, біць, каб яна стала мяккай’ (КЭС, лаг.). Укр. мʼякшити, польск. miększyć się, серб.-харв. ме̏кшати. З mękciti. Параўн. ст.-рус. мякчити ’рабіць мяккім’. Да мяккі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лу́за, ‑ы, ж.
Адтуліна на краі більярднага стала, у якую падае шар. Забіць шар у лугу.
[Польск. łuza.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умі́льна,
1. Прысл. да умільны.
2. безас. у знач. вык. Прыемна, радасна. На сэрцы стала ўмільна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пры́дасвет ’світанне, досвітак; перыяд часу да ўзыходу сонца’ (Мядзв.). Лексікалізацыя словазлучэння пе́рад све́там ’на досвітку’ з гутарковай трансфармацыяй прыназоўніка ў сцягнутую форму пры́д…, якая разам з міжкансанантным інтэрфіксам ‑а‑ стала выконваць функцыю прэфікса.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
багаце́йскі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які належыць або ўласцівы багацею. [Мікола:] Досыць шчаўя і мякіны З багацейскага стала. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
радзі́на, ‑ы, ж.
Разм. Радня, сям’я. Новая лазня з часам стала занадта раскошнай для Кагутовай радзіны. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рагаве́нь 1 ’табакерка, зробленая з рога’ (ТСБМ). Ад рог (гл.). Матывацыяй стала назва матэрыялу, з якога зроблена рэч.
Рагаве́нь 2 ’вельмі крыклівы’ (рагач., Сл. ПЗБ). Экспрэсіўнае ўтварэнне на базе рэгаць, рэгацца (Ян.) ’моцна брахаць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)