находи́тьII несов. (на кого, что)
1. нахо́дзіць; (наталкиваться — ещё) трапля́ць;
ту́ча нахо́дит на со́лнце хма́ра нахо́дзіць на со́нца;
находи́ть на мель нахо́дзіць (трапля́ць) на мель;
2. перен. нахо́дзіць; (охватывать) апано́ўваць (каго, што);
на него́ ча́сто нахо́дит тоска́ на яго́ ча́ста нахо́дзіць (яго́ ча́ста апано́ўвае) туга́;
3. (собираться, скопляться) нахо́дзіць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
несапра́ўдны
1. (не имеющий силы) недействи́тельный;
дакуме́нты прызна́ны ~нымі — докуме́нты при́знаны недействи́тельными;
2. (поддельный) ненастоя́щий;
~нае срэ́бра — ненастоя́щее серебро́;
3. (в названиях растений, животных, болезней и т.п.) ло́жный;
н. скарпіён — зоол. ло́жный скорпио́н;
~ныя крышта́лі — мин. ло́жные криста́ллы;
4. (внешне сходный с чем-л.) ло́жный;
~нае со́нца — ло́жное со́лнце
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подо́бно нареч., предлог с дат. падо́бна (да каго, да чаго, на каго, на што); (так же, как) такса́ма, як (хто, што); (как) як (хто, што); (словно) ні́бы (хто, што);
подо́бно тому́, как со́лнце освеща́ет зе́млю падо́бна да таго́ (на то́е), як со́нца асвятля́е зямлю́;
поступи́л подо́бно свои́м предше́ственникам зрабі́ў такса́ма, як яго́ папярэ́днікі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ло́жный
1. (неверный) няпра́вільны; (ошибочный) памылко́вы;
ло́жная мысль няпра́вільная (памылко́вая) ду́мка;
ло́жный шаг няпра́вільны крок;
2. (ненастоящий) несапра́ўдны;
ло́жные криста́ллы мин. несапра́ўдныя крышталі́;
ло́жный скорпио́н зоол. несапра́ўдны скарпіён;
ло́жное со́лнце метеор. несапра́ўднае со́нца;
3. (фальшивый) непраўдзі́вы, фальшы́вы; (притворный) прытво́рны; (лживый) ілжы́вы, (после гласных) лжы́вы, хлуслі́вы; (неоправданный) беспадста́ўны;
ло́жное обвине́ние непраўдзі́вае абвінава́чанне;
◊
ло́жная скро́мность беспадста́ўная сці́пласць;
ло́жный стыд беспадста́ўны со́рам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нагрэ́ць сов.
1. (сделать горячим или тёплым) нагре́ть; (до высокой температуры — ещё) накали́ть, раскали́ть; (воды и т.п. — ещё) согре́ть;
со́нца ~рэ́ла пясо́к — со́лнце нагре́ло песо́к;
н. жале́за дачы́рвана — нагре́ть (накали́ть, раскали́ть) желе́зо до́красна́;
н. кацёл вады́ — согре́ть котёл воды́;
2. (помещение) натопи́ть;
3. перен., разг. (обмануть) нагре́ть;
н. на мільён рублёў — нагре́ть на миллио́н рубле́й;
◊ н. ру́кі — нагре́ть ру́ки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кало́цца I несов.
1. (обладать способностью колоть) коло́ться;
шыпшы́на ко́лецца — шипо́вник ко́лется;
2. разг. (колоть друг друга) коло́ться; (рогами) бода́ться;
◊ і хо́чацца і ко́лецца — и хо́чется и ко́лется
кало́цца II несов.
1. коло́ться;
сухі́я дро́вы до́бра ко́люцца — сухи́е дрова́ хорошо́ ко́лются;
2. тре́скаться;
до́шкі на со́нцы ко́люцца — до́ски на со́лнце тре́скаются;
3. страд. коло́ться; руби́ться; см. кало́ць II
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
закаці́цца сов., в разн. знач. закати́ться; (оказаться внутри чего-л. — ещё) вкати́ться; (удалиться, исчезнуть куда-л. — ещё) укати́ться;
мяч ~ці́ўся ў варо́ты — мяч закати́лся (вкати́лся) в воро́та;
шар ~ці́ўся за ры́су — шар закати́лся (укати́лся) за черту́;
клубо́к не́куды ~ці́ўся — клубо́к куда́-то закати́лся (укати́лся);
со́нца ~ці́лася за лес — со́лнце закати́лось за лес;
яго́ сла́ва ~ці́лася — его́ сла́ва закати́лась
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
загляну́ць сов.
1. прям., перен. загляну́ть;
з. у во́чы — загляну́ть в глаза́;
з. у кні́гу — загляну́ть в кни́гу;
со́нца ~ну́ла ў акно́ — со́лнце загляну́ло в окно́;
2. (куда-л.) загляну́ть, заверну́ть;
я да вас ~ну́ за́ўтра — я к вам загляну́ за́втра;
◊ з. напе́рад (у за́ўтрашні дзень) — загляну́ть вперёд (в за́втрашний день);
з. у душу́ — загляну́ть в ду́шу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зайти́ сов., в разн. знач. зайсці́, мног. пазахо́дзіць;
далеко́ зайти́ далёка зайсці́;
зайти́ в реда́кцию зайсці́ ў рэда́кцыю;
зайти́ за това́рищем зайсці́ па тава́рыша;
зайти́ за дом зайсці́ за дом;
со́лнце зашло́ со́нца зайшло́;
разгово́р зашёл о литерату́ре гу́тарка зайшла́ пра літарату́ру;
зайти́ с пра́вой стороны́ зайсці́ з пра́вага бо́ку;
зайти́ в чём-л. сли́шком далеко́ зайсці́ ў чым-не́будзь ве́льмі далёка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сади́тьсяI несов.
1. садзі́цца; (усаживаться — ещё) уса́джвацца; (только в повелительном наклонении, при приглашении сесть) сяда́ць;
сади́тесь, пожа́луйста сяда́йце, калі́ ла́ска;
2. (о тканях) збяга́цца;
3. (о солнце) захо́дзіць;
4. (оседать) асяда́ць, садзі́цца;
5. (опускаться — о пыли, снеге, копоти и т. п.) садзі́цца;
◊
сади́ться на мель садзі́цца на мель;
сади́ться в кало́шу разг. садзі́цца ў галёш;
сади́ться в лу́жу разг. садзі́цца ў лу́жыну.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)