нама́цаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
1. Абмацваючы, адчуць наяўнасць чаго-н., знайсці, адшукаць.
Н. кашалёк у кішэні.
2. перан. Знайсці, адшукаць у выніку пошукаў; выявіць.
Н. слабыя месцы ў рабоце.
|| незак. нама́цваць, -аю, -аеш. -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няпоўнагало́ссе, -я, н.
У мовазнаўстве: наяўнасць у стараславянскай мове ў каранёвых марфемах спалучэнняў ра, ла, ре, ле паміж зычнымі, што адпавядаюць усходнеславянскім оро, оло, ере, напр.: страна — сторона, прохладный — холодный, млеко — молоко.
|| прым. няпоўнагало́сны, -ая, -ае.
Няпоўнагалосныя спалучэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
простанаро́днасць, ‑і, ж.
Уст. Уласцівасць простанароднага; наяўнасць рыс, характэрных для простага народа. Вызначацца простанароднасцю. Простанароднасць мовы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зо́рна, безас. у знач. вык.
Пра наяўнасць мноства зорак на небе. Звечара было зорна, месячна. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шышкава́тасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць шышкаватага.
2. Спец. Наяўнасць патаўшчэнняў па паверхні пражы, тканіны як дэфект.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падабе́нства, -а, н.
1. Што-н. падобнае на што-н., з чым-н., наяўнасць агульных ці падобных рыс.
П. характараў.
2. Падобнасць, блізкасць, абумоўленая агульнасцю паходжання.
П. моў.
3. У геаметрыі: тоеснасць формы пры адрозненні велічыні.
П. двух трохвугольнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўната́, -ы́, ДМ -наце́, ж.
1. Наяўнасць чаго-н. у дастатковай ступені, вышэйшая ступень насычанасці чым-н.
П. ўлады.
П. мастацкага выражэння.
Ад паўнаты пачуццяў (ад празмернасці пачуццяў, якія нібыта напаўняюць усяго чалавека).
2. Сытасць, укормленасць.
Нездаровая п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
індэтэрміні́зм, -у, м.
Супрацьлеглая дэтэрмінізму канцэпцыя, якая адмаўляе ўсеагульную заканамернасць і прычынную залежнасць і абумоўленасць у прыродзе і грамадстве і сцвярджае наяўнасць станаў або падзей, для якіх прычына не існуе або не можа быць вызначана.
|| прым. індэтэрміністы́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
беспрацо́ўе, ‑я, н.
Наяўнасць людзей, якія не маюць пастаяннага заработку. Наяўнасць супярэчнасці паміж спажываннем і вытворчасцю, паміж імкненнем капіталізму бязмежна развіваць прадукцыйныя сілы і абмежаваннем гэтага імкнення пралетарскім становішчам, беднасцю і беспрацоўем народа, ясна ў гэтым выпадку, як дзень. Ленін. // Стан беспрацоўнага. Вымушанае беспрацоўе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фалькло́рнасць, ‑і, ж.
Наяўнасць фальклорных элементаў (у якім‑н. творы). Фальклорнасць — вельмі выразная жанравая рыса аповесці [«Салавей»]. Каваленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)