◎ Не́зла (незло) ’даволі добра’ (Нас.). Адаптаваны паланізм nieźle ’добра, нядрэнна’ (ад źle ’дрэнна’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паздаро́віцца, ‑віцца; зак., безас. каму.
Разм. У выразе: не паздаровіцца — будзе дрэнна, будзе непрыемнасць. [Шугаеў:] Нам жа з табой не паздаровіцца, калі план не будзе выкананы. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ке́пска ’дрэнна’ (ТСБМ, Шат., Гарэц., КЭС, лаг., Сцяшк., Бяльк., Мядзв., Сержп. Пр.). Гл. кепскі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Напшэ́ціць ’напсаваць’ (Сцяшк. Сл.). Метатэза ад *наш‑ пэціць < польск. naszpecić ’нашкодзіць, нарабіць дрэнна, абы-як’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плох ’хворы’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ); плохі ’благі, кепскі’, ’слабы, хворы, хваравіты’, плохшы ’торты’ (Нас., Сл. ЛЗБ, Ян., ТС), ’разбэшчаны’ (Ян.), плоха ’дрэнна, млосна’ (Сцяшк. МГ, Сл. ПЗБ, Ян.), ’кепска, дрэнна (рабіць што-н.)’ (Бяльк.), плохвійа ’пустая, неўрадлівая зямля’ (ТС). Да плахі (гл.). Сюды ж: плашэць ’прыходзіць у торты стан’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
клёв рыб. / хоро́ший, плохо́й клёв (ры́ба) до́бра, дрэ́нна бярэ́цца;
клёв щу́ка начина́ет весно́й шчупа́к пачына́е бра́цца вясно́й.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
збіра́льніцтва, ‑а, н.
1. Разм. Збіранне калекцыі (калекцый); калекцыянерства. Захапіцца збіральніцтвам.
2. Здабыванне сродкаў існавання шляхам збірання (ягад, грыбоў і інш.). Збіральніцтва дрэнна забяспечвала патрэбы людзей у харчаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
квэ́цаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што, чым і без дап.
Разм.
1. Мазаць, размазваць. Квэцаць сцяну. Квэцаць квачом. // Пэцкаць, брудзіць. Квэцаць адзежу.
2. перан. Дрэнна, безгустоўна маляваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нязру́чны, -ая, -ае.
1. Пазбаўлены зручнасці ў карыстанні; дрэнна прыстасаваны для чаго-н.
Нязручнае месца.
Вузкі н. праход.
2. Які не садзейнічае поспеху, непрыдатны для дасягнення жаданых вынікаў.
Н. момант.
3. Няёмкі ў якіх-н. адносінах, які абцяжарвае працу (пра інструмент, работу і пад.).
Н. гэблік.
|| наз. нязру́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
*Мужлава́ць, мужлова́ць ’дрэнна есці, рыцца ў ежы (напр., аб свінні)’ (ТС). Няясна. Магчыма, балтызм. Параўн. mū́žlioti ’мучыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)