аблу́дны, ‑ая, ‑ае.
Абл.
1. Які далёка зайшоў у сваіх памылках, збіўся з правільнай жыццёвай дарогі.
2. Ілжывы, няправільны, памылковы. Аблудны шлях. □ Ён [Богут] выступае ў добрай ролі, Каб перавыхаваць народ Ды навучыць яго парадку, з дарог аблудных скіраваць... Колас.
•••
Аблудная авечка гл. авечка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бра́тні, ‑яя, ‑яе.
1. Уласцівы брату (у 1 знач.), родны. Братняя любоў да сястры.
2. Таварыскі, сяброўскі. Мы — беларусы з братняю Руссю Разам шукалі к шчасцю дарог. Клімковіч. Колькі ёсць поглядаў свежых, Братніх працягнутых рук. Танк.
3. Тое, што і братаў. Братнія дзеці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брусча́тка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.
1. зб. Брускі з каменю, дубу для брукавання вуліц, дарог і пад. Мінуўшы горад Тчэў, выязджаем на шырокую, вымашчаную брусчаткай шашу. Брыль.
2. Разм. Брук з такіх брускоў. За.. [камбатам], грукочучы ботамі па брусчатцы, рынуліся ўсе. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ро́стань 1, ‑і, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. расставацца — расстацца; расставанне. Пры ростані не гаварылі, дзе сустрэнуцца, бо ведалі — заўтра абавязкова ўбачацца на гэтым жа самым месцы. Адамчык.
2. Час, праведзены далёка ад блізкіх. І ростань доўгая здаецца хвіляю. Каму сказаць мне слова, што табе бярог? Барадулін. Толькі ў прыгодніцкіх раманах праз дзесяць год ростані маці не пазнае роднага сына, брат — брата. Шамякін.
ро́стань 2, ‑і, ж.
Месца перакрыжавання дзвюх або некалькіх дарог. А ўнук яго з вінтоўкаю залёг За вадакачкаю, на ростані дарог. Панчанка.
•••
На ростанях — у стане вагання, няўпэўненасці пры выбары далейшага шляху.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
указа́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які служыць для ўказання на што‑н. або чаго‑н. Да [горада] былі скіраваны ўсе ўказальныя знакі франтавых дарог. Грамовіч.
2. У граматыцы — які выражае ўказанне на прадмет. Указальны займеннік. Указальная часціца.
•••
Указальны палец — другі палец на руцэ паміж вялікім і сярэднім.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фашы́на, ‑ы. ж.
Спец. Звязаны пучок хворасту, чароту для ўмацавання насыпаў, плацін, дарог і пад. Сёлетняй жа восенню меркавалася хоць бы давесці да ракі і прывесці ў парадак магістраль — разбурыць пабудаваныя ў пачатку вайны завалы, расчысціць і ўмацаваць фашынай рэчышча, дзе-нідзе кранутае плывуном. Краўчанка.
[Ням. Faschine ад лац. fascis — вязка прутоў, пучок.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
знемагчы́, знемагу, зняможаш, зняможа; пр. знямог, знемагла, ‑ло; зак.
Страціць сілы, аслабець, дайсці да знямогі. Стаміўся ты, дружа, знямог І выбіўся з сіл. Ты шмат перамераў дарог Між пустак, магіл. Колас. Было ціха; здавалася, усё знемагло ад дзённай спёкі і, самлеўшы, чакала вечара і дажджу. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыва́ласць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць трывалага. Трываласць тканіны. Трываласць ведаў. Трываласць драўніны. □ Слаўся, горды розум чалавечы — Праваднік нязведаных дарог: На свае разгойданыя плечы Ты прыняў трываласць перамог. Гаўрусёў. [Камісар брыгады] ішоў і здзіўляўся сіле і трываласці жанчын. За іх ён баяўся з самага пачатку марша. Шамякін.
2. Устойлівасць, надзейнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пастая́нства, ‑а, н.
1. Няспыннасць, нязменнасць. Зіна цвёрда верыць у пастаянства тутэйшых сцяжын і дарог, у пастаянства людскіх звычак. Палтаран.
2. Вернасць, адданасць чаму‑н.; цвёрдасць у чым‑н. Пастаянства ў густах. □ «Я не прыхільнік пастаянства, такі ўжо звычай, ведаеце, мой — сягоння — да адной, а заўтра — да другой». Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аху́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Укрыць з усіх бакоў, абгарнуць чым‑н.; захутаць. Ахутаць шыю шалікам.
2. перан. Пакрыць чым‑н., агарнуць. Шэрань заслала палі, схавала абрысы ўзгоркаў і пералескаў, ахутала бярозавыя гаі і прысады ля дарог. Хадкевіч. Цёмная восеньская ноч ахутала Неапалітанскі заліў. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)