камісарыя́т, ‑а, М ‑рыяце, м.

Дзяржаўная або адміністрацыйная ўстанова, на чале якой стаіць камісар. Ваенны камісарыят. Народны камісарыят.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злачы́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м.

Чалавек, які робіць або зрабіў злачынства.

Ваенны з. (асоба, якая ў ходзе вайны робіць злачынства супраць чалавецтва).

|| ж. злачы́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

брыгадзі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Кіраўнік брыгады (у 2 знач.).

Калгасны б.

2. Ваенны чын у рускай арміі ў 18 ст., сярэдні паміж палкоўнікам і генералам.

|| прым. брыгадзі́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вое́нный​II сущ. вайско́вы, -вага м., вае́нны, -ннага м., вайско́вец, -ко́ўца м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цэйхга́уз, ‑а, м.

Уст. Ваенны склад зброі і абмундзіравання. — Давялося .. [Паскевічу] на свечку напляваць, а порах здаць у цэйхгауз. Караткевіч.

[Ад ням. Zeug — зброя і Haus — дом.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шарэ́нга, -і, ДМ -нзе, мн. -і, -рэ́нг і -аў, ж.

Ваенны строй, у якім людзі стаяць адзін каля аднаго на адной лініі.

Выстраіцца ў дзве шарэнгі.

Першая ш.

|| прым. шарэ́нгавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вое́нный​I прил.

1. (относящийся к войне и её нуждам) вае́нны;

вое́нное вре́мя вае́нны час;

вое́нное положе́ние вае́ннае стано́вішча;

вое́нная акаде́мия вае́нная акадэ́мія;

2. (относящийся к войскам) вайско́вы, вае́нны;

вое́нная слу́жба вайско́вая (вае́нная) слу́жба;

вое́нная фо́рма вайско́вая (вае́нная) фо́рма;

вое́нное де́ло вайско́вая спра́ва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вае́ўны ’вайсковы’ (Кліх). Уласнабеларускае слова, якое ўзнікла ў выніку дысіміляцыі ваенны > ваеўны або з’яўляецца суфіксальным утварэннем: *voj + ‑ьвн‑. Польскае wojowny мае іншае значэнне: ’ваяўнічы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

на́рыс, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Невялікі літаратурны твор, кароткае апісанне жыццёвых фактаў.

Біяграфічны н.

Ваенны н.

2. Агульны выклад якога-н. пытання.

Нарысы па дыялекталогіі.

|| прым. на́рысавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

браняно́сец, -но́сца, мн. -но́сцы, -но́сцаў, м.

1. Вялікі браніраваны ваенны карабель з магутнай артылерыяй на борце (гіст.).

2. Млекакормячая жывёліна сямейства непаўназубых, пакрытая панцырам з акасцянелых скураных шчыткоў, якая жыве ў Паўднёвай і Цэнтральнай Амерыцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)