расканапа́ціць, ‑пачу, ‑паціш, ‑паціць; зак., што.
Выняць са шчылін, адтулін у чым‑н. матэрыял, якім яны былі заканапачаны. Расканапаціць лодку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скрэ́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Змерзнуць, скарчанець. Пеця распальваў [яловыя лапкі] сам; у нас скрэплі рукі і былі што граблі. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
часту́шачны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да частушкі, уласцівы ёй. Частушачныя мелодыі. □ Галасістыя, бадзёрыя, .. [начлежныя песні] былі на адзін частушачны лад. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паслу́жнік, паслу́жніца ’слуга’ (Нас.), рус. послу́жник, послу́жница ’хто паслужвае некаму, не будучы яго непасрэдным слугой’, польск. posłużnik ’тс’, ’памагаты’, серб.-харв. poslužnik ’той, хто прыслужвае’. Не выглядае на прасл. утварэнне. Магчыма, былі ўтвораны пазней у раннім сярэдневякоўі асобна ў кожнай з груп моў. Да паслужыць < служы́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
надбро́ўе, ‑я, н.
Частка лба, якая знаходзіцца над брывамі. Выявілася, што пашкоджаны ў .. [байца] былі не самыя вочы, а ўсе надброўе. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазаку́рвацца, ‑аецца; зак.
Закурыцца, пакрыцца сажай — пра ўсё, многае. Самі сцены знадворку і ў сярэдзіне пачарнелі, пазакурваліся, былі паточаны шашалем. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лапцява́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Нязграбны, пазбаўлены прывабнасці. На першых старонках [«Сялянскай нівы»] пад буйнымі, крыклівымі загалоўкамі лапцяватымі літарамі былі надрукаваны сенсацыйныя паведамленні. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дылёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.
Абл. Тоўстая дошка. Да акон былі прымацаваны выструганыя з дылёвак аканіцы. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схаладзе́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і схаладнелы. Можна сабе ўявіць, што павінны былі адчуць гэтыя прамоклыя і схаладзелыя людзі. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сярдзю́к, сердзюка, м.
На Украіне ў 17–18 стст. — казак пешых палкоў, якія былі на поўным утрыманні гетманскага ўрада; ахоўнік гетмана.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)