Verbum

Ur=

прыстаўка назоўнікаў, паказвае на:

1) старажытнасць, першабытнасць: Úrbevölkerung f карэ́ннае насе́льніцтва

2) першапачатковасць: Úraufführung f прэм’е́ра

3) у спалучэнні з імёнамі радства мяняе іх значэнне на адну ступень: Úrgroßvater m пра́дзед

los=

аддз. дзеясл. прыстаўка, указвае на:

1) аддзяленне, вызваленне ад чаго-н.: lósbinden* адвя́зваць

2) пачатак дзеяння: lósgehen* пачына́цца =los паўсуф. прыметнікаў, указвае на адсутнасць у прадмета пэўнай прыкметы ці ўласцівасці: árbeitslos беспрацо́ўны

zu=

аддз. дзеясл. прыстаўка, yказвае на:

1) напрамак куды-н: zúfließen* прыплыва́ць, прыцяка́ць

2) закрыццё: zú- machen зачыня́ць

3) дабаўленне: zú- gießen* даліва́ць

4) прысваенне, прыпісванне чаго-н.: j-m etw. zúsprechen* прысво́іць каму́-н. што-н.; zú- schreiben* прыпі́сваць

ver=

неаддз. дзеясл. прыстаўка, указвае на:

1) паступовае спыненне дзеяння або стану: verblühen адцвіта́ць

2) няўдалы вынік дзеяння: versálzen перасалі́ць

3) дзеянне, супрацьлеглае значэнню бяспрэфікснага дзеяслова: veráchten пагарджа́ць

4) змяненне месцазнаходжання або стану рэчы: verlágern перамяшча́ць, пераво́дзіць; verbéssern папраўля́ць, паляпша́ць

5) аддаленне: verréisen ад’язджа́ць, выязджа́ць

vor=

аддз. дзеясл. прыстаўка, указвае на:

1) знаходжанне перад чым-н.: vórliegen* ляжа́ць пе́рад чым-н.

2) папярэднічанне чаму-н.: vórbereiten падрыхто́ўваць

3) дзеянне ў прысутнасці каго-н.: vórlesen* чыта́ць уго́лас (каму-н.)

4) дзеянне, якое з’яўляецца ўзорам, прыкладам каму-н.: vórmachen паказа́ць, як рабі́ць

5) перавагу чаго-н.: vórherrschen панава́ць

ab=

аддз. дзеясл. прыстаўка, указвае на:

1) аддаленне: ábreisen ад’язджа́ць

2) аддзяленне часткі ад цэлага: ábbrechen* адло́мваць

3) на адказ, адмову дзеяння: áblehnen адхіля́ць

4) на рух зверху ўніз: ábspringen* саско́чыць

5) на змяншэнне, спад: ábnehmen* памянша́цца, худзе́ць

6) на заканчэнне дзеяння: ábblühen адцвіта́ць

7) на зношванне, пашкоджанне: ábtragen* зна́шваць

über=

1.

аддз. дзеясл. прыстаўка, указвае на:

1) рух паверх чаго-н.: überlegen палажы́ць (звеху чаго-н.); überspannen абця́гваць зве́рху [паве́рх] (чаго-н.)

2) рух праз [цераз] што-н.: überfliegen* пералята́ць

3) перавышэнне былога узроўню: überfließen* пераліва́цца (цераз край)

4) няпоўнае выкарыстанне: überlassen* пакіда́ць (пра запас), прыхо́ўваць

2.

неаддз. дзеясл. прыстаўка, указвае на:

1) рух паўзверх чаго-н., або цераз, праз што-н.: überflíegen* праляце́ць (над чым-н.), пераляце́ць (што-н.); прабе́гчы вачы́ма

2) распаўсюджанне дзеяння на ўвесь прадмет: überséhen* агляда́ць, акі́дваць по́глядам [по́зіркам]

3) пропуск, недагляд: überséhen* прапусці́ць (памылку)

4) паўтарэнне дзеяння: überárbeiten* перарабі́ць

5) перадачу чаго-н.: überlássen* уступа́ць; пакіда́ць; прадстаўля́ць

6) празмернасць дзеяння: übertréiben* перабо́льшваць

er=

неаддз. дзеясл. прыстаўка, указвае на:

1) дасягненне чаго-н.: erkämpfen заваёўваць

2) завяршэнне чаго-н.: erbáuen збудава́ць

3) служыць для ўтварэння дзеяслова ад прыметніка (дзеяслоў выражае стан): erröten пачырване́ць =er суф. назоўнікаў м.р., утварае:

1) назвы людзей паводле іх роду дзейнасці: Léhrer наста́ўнік

2) назвы жыхароў краін, гарадоў: Mínsker мінча́нін i г.д.

ein

I

m (f éine, n ein)

1) num (без назоўніка: m éiner, f éine, n éines) а́дзін, а́дна, адно́

~ für álle Mal — раз назаўсёды

2) неазначальны артыкль

3) pron indef хто́сьці, што́сьці, хто-не́будзь, што-не́будзь

II

1.

аддз. дзеясл. прыстаўка, указвае на:

1) рух, пранікненне ўсярэдзіну чаго-н.; éintreten* увахо́дзіць

2) набыццё чаго-н.; éinkaufen купля́ць, закупля́ць; éinsameln збіра́ць (напр. узносы)

3) пераход дзеючай асобы або аб’екта дзеяння ў які-н. другі стан: éinfrieren* замярза́ць; éinschlafen* засына́ць