Verbum

mat

I [mæt]

1.

n.

1) дывано́к -ка́ m., раго́жка, раго́жа f.; цыно́ўка f.

2) падста́ўка, падкла́дка, падсьці́лка (пад мі́сы, тале́ркі і гд)

3) матра́с -а m.; мат -а m

4) кардо́нная ра́мка для малю́нкаў, зды́мкаў, паспарту́ n., indecl.

2.

v.t. (-tt-)

1) сла́ць, засьціла́ць, падклада́ць падсьці́лку, кла́сьці цыно́ўку

2) кудла́ціцца, блы́тацца (пра валасы́)

II [mæt]

1.

adj.

1) ма́тавы, небліску́чы

2) нягла́дкі

2.

n.

ма́тавая апрацо́ўка, паве́рхня або́ фа́рба

3.

v.t.

рабі́ць ма́тавым

white

[hwaɪt]

1.

n.

1) бе́лы ко́лер

2) бель f., бе́льле n., белізна́, бе́ласьць f.

3) бе́лая фа́рба, бялі́ла n.

4) бе́лая во́пратка

5) бе́лыя пля́мы ў дру́ку

6) бе́лы чалаве́к (бе́лае ра́сы)

2.

adj.

1) бе́лы

2) бяля́вы, белава́ты

3) бле́дны

to turn white with fear — зьбяле́ць ад стра́ху

4) серабры́сты, сівы́

white hair — сівы́я валасы́

5) сьне́жны

a white winter — сьне́жная зіма́

6) беззага́нны; чы́сты; няві́нны

7) бе́лы (у паліты́чным сэ́нсе)

•

- bleed white

- white meat

- white wines

- whites of the eyes

- white of an egg

blue

[blu:]

1.

n.

1) блакі́т -у m.; сі́ні ко́лер

2)

а) сі́няя фа́рба

б) сі́нька f.

3) informal “сі́няя панчо́ха”

4) informal сі́няя сту́жка (знак высо́кага вызначэ́ньня)

2.

adj.

1) сі́ні, сі́ненькі; блакі́тны

2) пасіне́лы, сьсіне́лы

blue with cold — пасіне́лы ад хо́ладу

3) су́мны; хму́рны; зьнеахво́чаны

to look blue — мець су́мны вы́гляд

to feel blue — чу́цца прыгне́чаным

4) бязра́дасны, змро́чны, прыгнята́льны

5) esp. Brit. непрысто́йны, салёны

a blue joke — салёны жарт

6) блю́завы

3.

v.t.

сіні́ць (сі́нькай)

•

- into the blue

- out of the blue

- the blue

- the Blue and the Gray

scale

I [skeɪl]

1.

n.

1) луска́, лузга́ f. (у ры́бы)

2) зубны́ ка́мень

3) на́кіп -у m. (на сьце́нах ча́йніка)

2.

v.t.

1) чы́сьціць, саскрэ́бваць (луску́ з ры́бы)

2) здыма́ць ка́мень з зубо́ў

3) пакрыва́ць на́кіпам

3.

v.i.

лу́шчыцца

The paint is scaling off — Фа́рба лу́шчыцца

II [skeɪl]

1.

n.

ша́ля f.; scales, pl. ша́лі pl., вага́ f. (з ша́лямі)

2.

v.t.

ва́жыць

3.

v.i.

мець вагу́

•

- Scales

- tip the scales

- turn the scales

III [skeɪl]

1.

n.

1) шкала́ f.

а) the scale of wages — шкала́ зарабо́тнае пла́ты

б) A thermometer has a scale — Тэрмо́мэтар ма́е шкалу́

в) шкала́ на прыймачы́, ліне́йцы ды і́ншых інструмэ́нтах для ме́раньня

2) машта́б, паме́р -у m.

A map drawn to the scale of 1:50,000 — Ка́рта зро́бленая ў машта́бе 1:50.000

on a large (small) scale — у вялі́кім (малы́м) машта́бе

3) сыстэ́ма лічэ́ньня

the decimal scale — дзесятко́вая сыстэ́ма лічэ́ньня

4) Mus. га́ма f.

2.

v.i.

1) узьбіра́цца, узьніма́цца (напр. па драбі́не)

2) рабі́ць, малява́ць у машта́бе

•

- scale down

- scale up

spread

[spred]

1.

v.t. spread, spreading

1) расьсьціла́ць

2) распасьціра́ць

to spread one’s arms — шыро́ка раскі́нуць ру́кі

3) расклада́ць, адклада́ць, расьця́гваць

to spread a shipment over two months — разлажы́ць даста́ўку тава́ру на два ме́сяцы

4) пашыра́ць, шы́рыць (ідэ́і, наві́ны, чу́ткі)

5) ма́заць

She spreads each slice with butter — Ко́жную лу́стачку яна́ ма́жа ма́слам

6) накрыва́ць

to spread the table — накры́ць стол

2.

v.i.

1) ляжа́ць, далёка праця́гвацца або́ расьця́гвацца, раські́нуцца

Fields of corn spread out before us — Прад на́мі раскі́нуліся жытнёвыя ні́вы

2) разыхо́дзіцца, пашыра́цца, распаўсю́джвацца

The sickness spread rapidly — Хваро́ба ху́тка пашыра́лася

3) кла́сьціся

This paint spreads evenly — Гэ́тая фа́рба ро́ўна кладзе́цца

4) разго́ртвацца; раскрыва́цца

3.

n.

1)

а) разма́х -у m. (кры́лаў пту́шкі)

б) расьця́жнасьць f.

the spread of elastic — расьця́жнасьць гу́мкі

2) распаўсю́джваньне, пашырэ́ньне n.

to fight the spread of an infection — змага́цца з пашырэ́ньнем зара́зы

3) шыр -ы f., прасьця́г, прасто́р -у m.

a great spread of green fields — вялі́кі прасьця́г зялёных палёў

4) абру́с -а m.; по́сьцілка f. (на ло́жак)

5) ро́зьніца ў цане́ ку́плі й про́дажу