Verbum

Mühe

f -, -n намага́нне, вы́сілак, кло́пат, імкне́нне

mit ~ und Not — з (вялі́кай) ця́жкасцю

sich (D) ~ gében* — намага́цца, ру́піцца

máchen Sie sich kéine ~! — не турбу́йцеся, калі́ ла́ска!

séine líebe ~ mit j-m [mit etw.] (D) háben — важда́цца з кім-н., з чым-н.

es lohnt sich die ~ nicht — гэ́та не ва́рта кло́пату

sich gróße ~ [sich die ~] máchen — узя́ць на сябе́ турбо́ты

kéine ~ schéuen — не бая́цца кло́пату, не шкадава́ць сіл

◊ ~ und Fleiß bricht Eis — ≅ цярпі́ каза́к – атама́нам бу́дзеш

Réde

f -, -n

1) мо́ва, размо́ва;

wovón ist die ~? пра што гаво́рка?;

es ist nicht der ~ wert аб гэ́тым не ва́рта гавары́ць;

es verschlúg ihm die ~ перан. у яго́ адняло́ яздк

2) прамо́ва, дакла́д;

eine ~ hálten* выступа́ць з прамо́вай;

j-m in die ~ fállen* перапыня́ць каго́-н.

3) адка́знасць;

j-m ~ (und Ántwort) stéhen* дава́ць каму́-н. тлумачэ́нні [рабі́ць справазда́чу];

j-n zur ~ stéllen прыця́гваць каго́-н. да адка́знасці

4) лінгв. мо́ва, мо́ўны стыль;

dirékte ~ про́стая мо́ва;

indirékte ~ уско́сная мо́ва

gélten

*

1.

vi

1) быць ва́ртым

die Éhre gilt mehr als das Lében — го́нар даражэ́й за жыццё

2) быць сапра́ўдным

der Fáhrausweis gilt nicht — біле́т не сапра́ўдны

3) мець значэ́нне [вагу́]

sein Wort gilt étwas — яго́ сло́ва ма́е вагу́

j-n ~ lássen* — лічы́цца з кім-н.

das lásse ich ~ — я зго́дзен з гэ́тым, я нічо́га не ма́ю су́праць гэ́тага

lássen* wir's ~ — няха́й бу́дзе так

4) (D) даты́чыцца (каго-н.)

das gilt von ihm — гэ́та ты́чыцца яго́

5) (für A, als N) лічы́цца, сла́віцца як

2.

vimp es gilt — (zu + inf) патрэ́бна, неабхо́дна; спра́ва ў тым, каб…

es gilt Lében und Tod — спра́ва ідзе́ аб жыцці́ i сме́рці

es gilt! — до́бра!, у зго́дзе!

es gilt éinen Versúch — ва́рта рызыкну́ць, мо́жна паспрабава́ць

◊ Bánge máchen gilt nicht! — мяне́ [нас] не запало́хаеш!