Verbum

дзень м. Tag m -(e)s, -e;

працо́ўны дзень Árbeitstag m, Wérktag m;

дзень адпачы́нку Erhólungstag m, Rúhetag m;

выхадны́ дзень (árbeits)fréier Tag; Rúhetag m (у сталоўках, магазінах);

свято́чны дзень Féiertag m, Fésttag m;

прыёмны дзень Spréchtag m;

дзень нараджэ́ння Gebúrtstag m;

дзень вы́бараў Wáhltag m;

дзень заду́шны рэл. Állerseélentag m, Állerséelen; гл. Дзяды І;

◊

до́бры дзень! gúten Tag!;

у адзі́н цудо́ўны дзень éines schönen Táges;

дня́мі (у мінулым) néulich; (у будучым) in díesen Tágen;

насту́пнага дня tags daráuf, ánderntags;

на гэ́ты дзень bis jetzt;

праз адзі́н дзень jéden zwéiten Tag;

з дня на дзень tagáus tagéin, tágtäglich, Tag für Tag;

на чо́рны дзень für den Nótfall;

сяро́д бе́лага дня разм. am hélllichten Tág(e)

дом м.

1. (будынак) Haus n -es, Häuser;

жылы́ дом Wóhnhaus n, Wóhngebäude n -es, -;

аднакватэ́рны дом Éinfamili¦enhaus n;

шматкватэ́рны дом Méhrfamili¦enhaus n, (großes) Wóhnhaus n;

буйнапанэ́льны дом Gróßplattenhaus n;

но́вы [суча́сны] дом Néubau m -s, -bauten;

2. (жыллё, кватэра) Beháusung f -, -en; Wóhnung f -, -en; Quartíer [kvar-] n -s, -e; Logis [-´ʒi:] n - [-´ʒi:(s)], pl - [-´ʒi:s];

3. (сям’я) Famíli¦e f -, -n;

4. (установа) Heim n -(e)s, -e; Haus n; Ánstalt f -, -en;

дом адпачы́нку Erhólungsheim n;

дом культу́ры Kultúrhaus n;

дзіця́чы дом Kínderheim n;

начле́жны дом Náchtasyl n -s, -e;

інвалі́дны дом Behíndertenheim n;

радзі́льны дом Entbíndungsheim n;

вар’яцкі дом Írrenhaus n;

зада́нне на дом Háusaufgabe f -, -n;

дапамага́ць у доме im Háushalt hélfen*;

зада́ць на дом (für zu Háuse) áufgeben*;

сумава́ць па доме Héimweh háben;

5. (дынастыя) Haus n;

з дому … gebórene …

у прыназ.

1. (у каго-н.) bei (D);

вучы́цца ў каго-н. bei [von] j-m lérnen;

2. (пры наяўнасці чаго-н.) спалучэнне яго з займ. або наз. перакладаецца: 1) займ. або наз. у N:

у мяне́ ёсць ich hábe;

у мяне́ няма́ ich hábe nicht [kein];

у мяне́ не было́ кні́гі ich hátte kein Buch; 2) займ., або наз. у D:

у яго́ балі́ць галава́ der Kopf tut ihm weh;

у мяне́ ўзні́кла ідэ́я mir kam ein Gedánke;

3. (пры пазбаўленні чаго-н.) спалучэнне яго з дзеясловам «узяць» і г. д. перакладаецца пры дапамозе адпаведнага дзеяслова і займ. або наз. у D);

у дзіця́ці адабра́лі ца́цку man hat dem Kind ein Spíelzeug wéggenommen;

4. (пры абазначэнні кірунку) in (A); nach (D) (перад геаграфічнымі назвамі):

ісці́ ў вёску ins Dorf géhen*;

е́хаць у Берлі́н nach Berlín fahren*;

5. (унутр, унутры чаго-н.) in (D на пыт. «дзе?», A на пыт. «куды?»):

запіса́ць у сшы́так ins Heft schréiben*;

у газе́це in der Zéitung;

6. (пры абазначэнні часу, даты) in (D):

у сту́дзені im Jánuar;

у двана́ццаць гадзі́н разм. um zwölf Uhr;

7. (пры абазначэнні колькасці) in (D):

у пяці́ экземпля́рах in fünf Exempláren;

два разы́ ў дзень разм. zwéimal am Tág(e);

сло́ва ў сло́ва Wort für Wort;

у пача́тку am Ánfang;

у я́касці каго-н. als (N);

у дождж bei [im] Régen;

у знак сябро́ўства als Zéichen der Fréundschaft;

у адкры́тым мо́ры auf óffener See;

біць сябе́ ў гру́дзі sich an die Brust schlágen* [klópfen];

быць у адпачы́нку im [auf] Úrlaub sein

час м.

1. Zeit f -, -en; Zéitpunkt m -(e)s, -e (момант);

мясцо́вы час Órtszeit f -;

у гэ́ты час in díeser Zeit;

у любы́ час zu jéder Zeit [Stúnde];

у той час dámals, zu jéner Zeit;

апо́шнім ча́сам néuerdings, in der létzten Zeit;

у ху́ткім ча́се кніжн. bald, nächstens;

да апо́шняга ча́су bis vor kúrzem; bis zulétzt, bis in die létzte Zeit hinéin;

у цяпе́рашні час gégenwärtig; zur Zeit;

у прызна́чаны час zur féstgelegten [veréinbarten] Zeit;

пад час während, im Láufe;

во́льны час fréie Zeit, Fréizeit f; árbeitsfreie Zeit;

2. (працягласць) Zeit f -, Zéitraum m -(e)s, Zéitdauer f -; Zéitspanne f -;

калянда́рны час Kalénderzeit f;

до́ўгі час éine lánge Zeit, ein lánger Zéitraum;

час по́сту рэл. Fástenzeit f, Passiónszeit f;

у каро́ткі час bínnen kúrzer Zeit;

3. (эпоха – тс. мн.) Zeit f; Epóche f -, -n;

у былы́я часы́ früher, séinerzeit;

у часы́ вайны́ während [zur Zeit] des Kríeges;

4. (пара) Zeit f;

час жніва́ Érntezeit f;

час адпачы́нку Úrlaubszeit f;

у ле́тні час im Sómmer;

ра́нішні час Mórgenstunde f -, -n;

абе́дзенны час Míttagszeit f;

па(сля)абе́дзенны час Náchmittag m -(e)s;

5. грам. Zeit f, Zéitform f -, -en, Zéitstufe f -, -n; Témpus n -, -pora;

цяпе́рашні час Gégenwart f -, Präsens n -, -séntia i -sénzi¦en;

про́шлы час Vergángenheit f -, Präteritum n -s, -ta;

даўноміну́лы час Vórvergangenheit f, Plúsquamperfekt n -(e)s;

бу́дучы час Zúkunft f -, Futúr(um) n -s, pl Futúre i Futúra;

паслядо́ўнасць часо́ў Zéitfolge f;

◊

час пака́жа ≅ kommt Zeit, kommt Rat;

час ад часу von Zeit zu Zeit, mánchmal, hin und wíeder;

з ця́гам ча́су mit der Zeit;

да гэ́тага ча́су bis jetzt, bis zu únserer Zeit;

тым ча́сам währenddéssen, unterdéssen, inzwíschen;

цяжкі́я часы́ böse [hárte] Zéiten;

па пе́ршым ча́се кніжн. fürs Érste;

уве́сь час die gánze Zeit, fórtwährend