Verbum

wühlen

1.

vi

1) капа́ць, капа́цца

nach Schätzen ~ — шука́ць ска́рбаў

in éiner Wúnde ~ — верадзі́ць ра́ну

2) (gegen A) падбухто́рваць (супроць каго-н.)

2.

vt рыць

der Fluss wühlte sich ein néues Bett — рака́ пралажы́ла сабе́ но́вае рэ́чышча

◊ im Geld(e) ~ — ≅ купа́цца ў граша́х

Bann

m -(e)s

1) выгна́нне, бані́цыя, апа́ла

2) ча́ры, прыва́бнасць

◊ in Acht und ~ — у нямі́ласці

den ~ über j-n verhängen — аб’яўля́ць каго́-н. па́-за зако́нам

im ~ von j-m, von etw. (D) sein [stéhen*] — быць зачарава́ным кім-н., чым-н.

díenen

vi

1) (als N, zu D) служы́ць (у якасці каго-н., чаго-н., для чаго-н.)

2) (zu D) служы́ць для чаго́-н., быць прыда́тным да чаго́-н.

als Béispiel ~ — служы́ць у я́касці пры́клада

wómit kann ich (Іhnen) ~? — чым магу́ служы́ць [быць кары́сным]?

zúschlagen

*

1.

vt

1) закало́чваць, забіва́ць

2) зачыня́ць (з трэскам), зачыня́ць

3) камерц. прыбаўля́ць, дапла́чваць

4) (j-m) штурхну́ць, кі́нуць, пасла́ць удара́м (што-н. каму-н.)

5) (j-m) прырэ́заць (зямлю каму-н.)

2.

vi (auf A) накі́нуцца з кулака́мі (на каго-н.)

Hut

I

m -(e)s, Hüte

1) капялю́ш

den ~ áufsetzen — надзе́ць капялю́ш

den ~ lüften [zíehen*] — прыўзня́ць капялю́ш (для прывітання)

~ ab! — ша́пкі дало́ў!

únter éinen ~ kómmen* — перан. стаць аднаду́мцамі, аб’ядна́цца

víele Köpfe únter éinen ~ bríngen* — аб’ядна́ць ро́зныя ду́мкі [по́гляды], дабі́цца аднагало́снасці

j-n únter dem ~ háben — злаві́ць каго́-н. у па́стку, ашука́ць каго́-н.

der ~ wird Íhnen hoch géhen* — ≅ Вы аж рот разцвіце ад дзі́ва

◊ wie der Kopf, so der ~ — ≅ які́ пан, такі́ і капта́н

2) тэх. гало́ўка, капялю́шык

II

f - ахо́ва, засцяро́га

auf der ~ sein — быць напагато́ве

in gúter ~ sein — быць у небяспе́цы

jágen

1.

vt

1) палява́ць

2) гнаць, прасле́даваць

ein Pferd zu Tóde ~ — загна́ць каня́ да сме́рці

j-n in den Tod ~ — увагна́ць каго́-н. у магі́лу

sich (D) éine Kúgel durch den Kopf ~ — пусці́ць сабе́ ку́лю ў лоб

ein Eréignis jagt das ándere — падзе́i ху́тка змянцюць адна́ другу́ю

j-n von Haus zu Haus ~ — ≅ пусці́ць каго́-н. з то́рбай

2.

vi імча́цца, гна́цца (за чым-н.)

nach Ábenteuern ~ — шука́ць (сабе́) прыго́д

damít kannst du mich ~ — я і слу́хаць аб гэ́тым не жада́ю

3.

(sich) ганя́цца адзі́н за адны́м

Rücken

m -s, -

1) спі́на;

hínter dem ~ за спі́най; перан.тс. за во́чы;

j-m den ~ zéigen [zúwenden*] павярну́цца да каго́-н. спі́най; перан. тс. парва́ць з кім-н. адно́сіны;

es läuft mir kalt über den ~ у мяне́ маро́з па спі́не прабяга́е

2) вайск. тыл;

j-m in den ~ fállen* напа́сці на каго́-н. з ты́лу; нане́сці каму́-н. уда́р у спі́ну;

in den ~ géhen* захо́дзіць з ты́лу im ~ у бліжэ́йшым ты́ле;

im ~ fássen ахапі́ць з ты́лу;

sich (D) den ~ décken забяспе́чыць сабе́ адступле́нне

3) хрыбе́т (горны)

4) карашо́к (кнігі, квітка)

5) абу́х

Fall

I

m -(e)s, Fälle

1) падзе́нне

j-n zu ~ bríngen* — павалі́ць каго́-н., збіць з ног; скі́нуць, зве́ргнуць каго́-н.

zu ~ kómmen* — быць зве́ргнутым; упа́сці

2) змяншэ́нне, спада́нне

3) схіл, адхо́н

4) вадаспа́д

II

m -(e)s, Fälle

1) вы́падак, здарэ́нне

auf álle Fälle — на ўсяля́кі вы́падак

2) юрыд. спра́ва

3) вы́падак, акалі́чнасць

auf jéden ~ — на ўсяля́кі вы́падак, ва ўсяля́кім вы́падку

im ~e, dass... — у (тым) вы́падку, калі́...

◊ auf Knall und ~ — ра́птам, нечака́на

das ist ganz mein ~ — гэ́та ў маі́м гу́сце

III

m -(e)s, Fälle грам. склон

fern

1.

a далёкі

2.

adv далёка, удалечыні́

von nah und ~ — адусю́ль

von ~ her — здалёк(у)

von ~ betráchtet — калі́ глядзе́ць здалёк

~ bléiben* — vi (s) адсу́тнічаць, не прысу́тнічаць; не ціка́віцца, не займа́цца (D – чым-н.)

dem Únterricht ~ bléiben — не з’яві́цца на заня́ткі

~ hálten* (von D) — адхіля́ць, утры́мліваць (каго-н. ад чаго-н.); засцерага́ць (каго-н. ад чаго-н.)

~ hálten*, sich — трыма́цца ўбаку́

~ líegen* (D) — быць неўласці́вым (каму-н.)

es liegt mir fern — мне і ў галаву́ не пры́йдзе

~ stéhen* (D) — быць убаку́ (ад чаго-н.), быць далёкім (ад чаго-н.)

Fuß

I

m -es, Füße

1) нага́ (ступня)

mit blóßem ~e — басано́ж

zu ~ géhen* — ісці́ пе́шшу [пехато́ю]

auf éinem ~e hínken — кульга́ць на адну́ нагу́

mit j-m auf gú- tem ~ stéhen* — быць у до́брых адно́сінах (um) з кім-н.

stéhenden ~es — тут жа, за́раз жа

auf fréien ~ sétzen — выпуска́ць каго́-н. на свабо́ду

j-m auf dem ~e fólgen — прасле́даваць каго́-н. [ісці́ за кім-н.] па пя́тах

◊ láufen, was éinen die Füße hálten können — бе́гчы з усі́х ног

2) но́жка (стала)

3) падно́жжа (гары)

4) матэм. асно́ва

II

m -es, -e і з лічэбн. - фут (мера даўжыні)