Verbum

хадзі́ць

1. géhen* (s);

хадзі́ць на лы́жах Ski [ʃi:] [Schi] láufen*;

хма́ры хо́дзяць die Wólken zíehen*;

2. (у чым-н.) trágen* vt; ánhaben vt;

хадзі́ць у касцю́ме éinen Ánzug trágen*, im Ánzug géhen*;

3. (куды-н.; наведваць) (hín)gehen* vi (s); besúchen vt;

хадзі́ць у шко́лу die Schúle besúchen, in die Schúle géhen*;

хадзі́ць у тэа́тр das Theáter besúchen;

4. (пра цягнікі, караблі і г. д.) géhen* vi (s), verkéhren vi, fahren* vi (s) (курсіраваць);

5. (пра гадзіннік) géhen* vi (s);

6. (у гульні) áusspielen vt (у картах); zíehen* vi, éinen Zug tun* (у шахматах);

хадзі́ць пе́ршым Vórhand háben, am Ánspiel sein;

хадзі́ць канём mit dem Sprínger zíehen*;

хадзі́ць ко́зырам éinen Trumpf áusspielen;

вам хадзі́ць Sie sind am Zúg(e) (у шахматах); Sie spíelen aus (у картах);

7. (пра грошы) in Úmlauf sein;

◊

хо́дзяць чу́ткі Gerüchte sind im Úmlauf [kursíeren];

хадзі́ць круго́м ды наўко́ла разм. um etw. (A) herúmschleichen* (wie die Kátze um den héißen Brei)

ход м.

1. (pyx, дзеянне) Gang m -(e)s, Géhen n -s; Lauf m -(e)s; Bewégung f -; марск. Fahrt f - (хуткасць); тэх. Hub m -(e)s, Hübe;

по́ўны ход gróße [hóhe] Fahrt; vólle Kraft (voráus);

малы́ ход gerínge [lángsame] Fahrt;

за́дні ход Rǘckwärtsgang m, Rücklauf m;

халасты́ ход Léerlauf m;

ход по́ршня тэх. Kólbenhub m;

по́ўным ходам mit Vólldampf, mit Hóchdruck; auf vóllen Touren [´tu:-];

2. (падзей, хваробы і г. д.) Verláuf m -(e)s, Lauf m; Áblauf m;

3. (уваход) Gang m -(e)s, Gänge, Éingang m;

чо́рны ход Híntertreppe f -, -n;

4. (хадавая частка механізма) Fáhrwerk n -(e)s, -e, Fáhrgestell n -s, -e;

5. (у гульні) Zug m -(e)s, Züge (у шахматах і г. д.); Áusspiel n -s, -e (у картах);

Ваш ход Sie sind am Zúg(e) (у шахматах); Sie spíelen aus (у картах);

пе́ршы ход Ánspiel n -s;

ход каня́ Rösselsprung m -(e)s, -sprünge;

ход канём Spríngerzug m;

ве́даць усе́ хады́ і вы́хады разм. álle Schlíche kénnen*;

пусці́ць у ход што-н. etw. zum Éinsatz bríngen*, von etw. (D) Gebráuch máchen; etw. in Betríeb setzen [néhmen*] (прадпрыемства):

◊

пусці́ць у ход усе́ сро́дкі álle Hébel in Bewégung setzen;

даць ход спра́ве éine Sáche in Gang [ins Róllen] bríngen*;

на хаду́ in Bewégung, in vóller Fahrt; in (vóllem) Betríeb (пра прадпрыемства)

па прыназ.

1. (на паверхні) auf (D, A), über (A);

е́хаць па по́лі über das Feld fáhren*;

2. (у галіне чаго-н.) in (D); auf dem Gebíet;

спабо́рніцтва па ша́хматах Scháchwettkampf m -es, -kämpfe;

экза́мен па матэма́тыцы Mathematíkprüfung f -, -en;

камітэ́т па раззбрае́нні Áusschuss für Ábrüstung;

3. (дзеянне) in (D), durch (A); (A) entláng;

ісці́ па ву́ліцы die Stráße entláng géhen*;

4. канц. (згодна, у адпаведнасці з) laut (D), nach (D); auf (A); gemäß (D) (пасля наз.);

па распараджэ́нні (каго-н.) auf j-s Ánordnung;

па жада́нні auf Wunsch;

5. (пры дапамозе чаго-н.) mit (D), per (A);

па по́шце mit der Post; per Post;

па тэлеба́чанні im Férnsehen;

па ра́дыё im Rúndfunk;

паве́даміць па ра́дыё über Funk mítteilen;

6. (з лічэбнікам):

шэ́рагі па шэсць чалаве́к Réihen zu je sechs Persónen [Mann];

па дво́е zu zweit; jéweils zwei;

7. рэдк. nach;

па абе́дзе am Náchmittag; nach dem Míttagessen;

8. (з він. скл. – па каго-н, па што-н.) nach (D), in (A); um j-n (etwas) zu hólen;

хадзі́ць па грыбы́ in die Pílze géhen*;

пасла́ць па цыгарэ́ты nach Zigarétten schícken;

пайсці́ па до́ктара den Arzt hólen;

я па цябе́ зайду́ ich hóle dich ab;

9. (з він. скл. – пра канец адрэзку часу) bis (A), bis zu (D);

па ве́расень bis Septémber;

◊

па ме́ншай ме́ры wénigstens;

яму́ было́ не па сабе́ ihm war nicht recht wohl (zumúte);

сумава́ць па дзе́цях sich nach den Kíndern séhnen