Рэспубліканскі цэнтр алімпійскай падрыхтоўкі па шахматах і шашках

т. 18, кн. 1, с. 445

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ша́хматы

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. ша́хматы
Р. ша́хмат
Д. ша́хматам
В. ша́хматы
Т. ша́хматамі
М. ша́хматах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

mate2 [meɪt] n. мат (у шахматах)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

першынство́, -а́, н.

1. Першае месца ў дачыненні да якіх-н. дасягненняў, заслуг, вартасцей.

Барацьба за п.

2. Спаборніцтва за першае месца.

П. свету па шахматах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

knight [naɪt] n.

1. ры́цар

2. конь (у шахматах)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

варыя́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Відазмяненне, разнавіднасць.

Праект у двух варыянтах.

Дэбютны в.шахматах).

2. Розначытанне ў тэксце.

Выданне твораў Мележа з варыянтамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

bishop [ˈbɪʃəp] n.

1. епі́скап, бі́скуп

2. слон (у шахматах)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Міжнародны майстар (па шахматах) 4/543

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

секунда́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Пасрэднік, які суправаджае кожнага з удзельнікаў дуэлі, яе сведка.

2. У спорце: пасрэднік і памочнік удзельніка спартыўнага спаборніцтва (напр., у шахматах, боксе).

|| прым. секунда́нцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Schchmeister

m -s, - чэмпіён па ша́хматах

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)