Verbum

з’едлівы

прыметнік

Злосна-насмешлівы, ядавіты, які імкнецца дапячы.

• З. крытык.
• З. тон.

|| назоўнік: з’едлівасць.

з’езд

назоўнік | мужчынскі род

1. гл. з’ехацца.

2. Сход прадстаўнікоў якіх-н. вялікіх арганізацый, груп насельніцтва і пад.

   • З. славістаў.

|| прыметнік: з’ездаўскі.

з’езд

назоўнік | мужчынскі род

Месца, па якім з’язджаюць, спуск.

• Стромкі з.

з’ездзіць

дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Паехаць куды-н. і, пабыўшы, вярнуцца назад.

   • З. у горад.
   • З. па дровы.

2. Зрабіць непрыгодным ад частай язды або стаптаць, папсаваць частай яздой.

   • Калёсы зусім з’ездзілі.
   • З. пожню.

|| незакончанае трыванне: з’езджваць.

з’ехацца

дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Едучы, сустрэцца, сутыкнуцца.

   • З. на ростанях.

2. Сабрацца ў адно месца, прыехаўшы з розных месц (пра многіх).

   • На вяселле з’ехалася ўся радня.

|| незакончанае трыванне: з’язджацца.

|| назоўнік: з’езд.

з’ехаць

дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Едучы, спусціцца з чаго-н.

   • З. з гары на санках.

2. Едучы, павярнуць у бок.

   • З. з дарогі.

3. Пакінуць якое-н. жыллё, перасяліўшыся (размоўнае).

   • З. з кватэры.

4. пераноснае значэнне: Ссунуцца з месца, спаўзці; асунуцца ўніз (размоўнае).

   • Шапка з’ехала на патыліцу.
   • У непрытомнасці жанчына з’ехала на зямлю.
   • З’ехаць з глузду (размоўнае — страціць розум, звар’яцець).

|| незакончанае трыванне: з’язджаць.

з’ява

назоўнік | жаночы род

1. Тое, у чым выяўляецца сутнасць, а таксама наогул усякае праяўленне чаго-н., падзея, выпадак.

   • Фізічная з.
   • Прыродныя з’явы.
   • Новыя з’явы ў грамадскім жыцці.

2. У п’есе: частка акта або дзеі, у якой склад дзеючых асоб не мяняецца.

з’явіцца

дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Прыйсці куды-н. па выкліку, па якой-н. афіцыйнай неабходнасці.

   • З. ў час.
   • З. ў суд.

2. Прыйсці, прыбыць.

   • Дадому сын з’явіўся позна вечарам.

3. Узнікнуць, паказацца перад вачамі, паявіцца.

   • На небе з’явіліся першыя зоркі.

4. Узнікнуць, пачаць існаваць.

   • З’явілася новая думка.

5. Стаць, зрабіцца чым-н.

   • Прастуда з’явілася прычынай хваробы.
   • З’явіцца на свет — нарадзіцца.

|| незакончанае трыванне: з’яўляцца.

|| назоўнік: з’яўленне.

з’ядаць

дзеяслоў | незакончанае трыванне

Тое, што і есці (у 1 і 3 знач.).

• Хутка з. абед.
• З. многа хлеба.

з’яднаны

прыметнік

Дружны, аднадушны, згуртаваны.

• З. калектыў.

|| назоўнік: з’яднанасць.