артылерыя назоўнік | жаночы род
-
Агнястрэльнае ўзбраенне (гарматы, гаўбіцы, мінамёты і пад.).
- Супрацьтанкавая а.
- Цяжкая а.
-
Род войск з такім узбраеннем.
-
Навука, якая вывучае тэхніку агнястрэльнай зброі (гармат, гаўбіц і пад.) і яе прымяненне.
|| прыметнік: артылерыйскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
артыле́рыя ж. артилле́рия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
артылерыя, ‑і, ж.
1. зб. Від узбраення, якое складаецца з гармат розных канструкцый і калібраў. Самаходная, процітанкавая, зенітная артылерыя. Цяжкая, дальнабойная, рэактыўная артылерыя.
2. Род войск з такім узбраеннем. Служыць у артылерыі.
3. Навука пра будову і дзеянне гармат, а таксама пра іх выкарыстанне ў баі.
[Фр. artillerie.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Артыле́рыя. У XIX ст. (Гіст. лекс., 245) ці пач. XX ст. (Гіст. мовы, 2, 148) з рус. (Крукоўскі, Уплыў, 82; Курс. суч., 166), дзе з 1695 (Шанскі, 1, А, 149–150; Фасмер, 1, 89). Яшчэ Тацішчаў лічыў, што гэта слова з польскай ці лацінскай (Вінаградаў, Очерки, 58). Магчыма, што слова было вядома ў беларускай і раней XIX ст.; у польскай мове яно з’явілася не раней XVII ст., як і ў нямецкай. Крыніцай польскага слова магло быць франц. artillerie (SWO). На іншыя магчымыя крыніцы рускага і польскага слоў указвае Біржакава, 102, у сувязі з рознымі фанетычнымі варыянтамі рускага слова ў канцы XVII — пачатку XVIII ст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дальнабойны прыметнік
Прызначаны для стральбы на далёкую адлегласць.
|| назоўнік: дальнабойнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
artillery [ɑ:ˈtɪləri] n. артыле́рыя
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
артилле́рия артыле́рыя, -рыі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
узмацніць дзеяслоў | закончанае трыванне
Зрабіць мацнейшым.
- У. гук.
- Артылерыя ўзмацніла агонь.
- У. выхаваўчую работу.
|| незакончанае трыванне: узмацняць.
|| назоўнік: узмацненне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
artyleria
ж. артылерыя;
artyleria przeciwpancerna — процітанкавая (супрацьтанкавая) артылерыя;
artyleria przeciwlotnicza — зенітная артылерыя
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
artillery
[ɑ:rˈtɪləri]n.
артыле́рыя f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)