выканаўчы орган гар. думы ў Рас. імперыі. Складалася з 2—3 асоб, выбраных думай. Узначальваў управу гарадскі галава (адначасова быў і старшынёй гар. думы). Члены ўправы лічыліся на дзярж. службе і атрымлівалі заработную плату, якую ўстанаўлівала гар. дума з фонду гар. даходаў. Гарадская ўправа мела пастаянную канцылярыю, якая падзялялася на шэраг аддзелаў, адпаведных функцыям гар. самакіравання. Пры ёй ствараліся пастаянныя і часовыя камісіі. Гар. ўправы займаліся пытаннямі гаспадаркі і добраўпарадкавання гарадоў, супрацьпажарнымі мерапрыемствамі, ажыццяўлялі нагляд за развіццём мясц. гандлю і прам-сці, кіравалі гар. медыцынай і нар. адукацыяй. Не валодалі прымусовай уладай, падпарадкоўваліся губернатару і міністру ўнутр. спраў, якія маглі накласці вета на любое рашэнне ці пастанову гарадскай управы. У Беларусі, дзе гар. даходы былі меншыя за расходы, гарадскія ўправы выбіраліся пераважна ў губ. гарадах. У большасці пав. гарадоў функцыі гарадской управы выконваў гар. галава.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пра́ва².
У выразе: права руля — каманда, якая падаецца для павароту руля ўправа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
курсі́ў, -сіву, м.
Друкарскі нахілены ўправа шрыфт, падобны да рукапіснага почырку.
Выдзеліць цытату курсівам.
|| прым.курсі́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
city hall[ˌsɪtiˈhɔ:l]n.AmE буды́нак муніцыпалітэ́та, гарадско́га саве́та, ра́туша, гарадска́я ўпра́ва
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
зе́мства, -а, мн. -ы, -аў, н. (гіст.).
Мясцовае самакіраванне ў сельскіх мясцовасцях з перавагай дваранства ў яго органах.
Губернскае з.
Павятовае з.
|| прым.зе́мскі, -ая, -ае.
Земская ўправа.
З. сход.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
city hall
1) ра́туша f.
2) гарадзка́я ўпра́ва
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
упра́ва1, прысл.
У правы бок; проціл. улева. Дарога паварочвала то ўправа, то ўлева.Краўчанка.Стрэлка манометра пасоўвалася ўправа, набліжаючыся да чырвонай рыскі.Васілёнак.
упра́ва2, ‑ы, ж.
1. Установа, якая ведала грамадскімі, саслоўнымі і адміністрацыйнымі справамі ў дарэвалюцыйнай Расіі, а таксама будынак, дзе яна размяшчалася. Земская ўправа. Валасная ўправа. Гарадская ўправа.
2. Сіла, якая абмяжоўвае чыё‑н. самавольства, дэспатызм; мера ўздзеяння на каго‑н. Людзі голасам галасілі ад панскай ласкі. Шукалі дзе якую ўправу на яснавяльможнага.Сабаленка.Нашто зямля іх, катаў, носіць? Ой, хто ж ад іх не загалосіць? А дзе на іх шукаць управы, Бо суд «праўдзівы», суд «ласкавы» Паноў за здзекі не карае?Колас.— На п’янства, нябось, ёсць управа, а чаму ж гэтых курцоў не караюць, — сказала .. [жанчына] з нейкай крыўдай і змоўкла.Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
валасны́I волостно́й;
~на́я ўпра́ва — ист. волостно́е правле́ние
валасны́II, см. вало́сны
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Háuptverwaltung
f -, -en гало́ўнае ўпраўле́нне [кіраўні́цтва], гало́ўная ўпра́ва
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Háuptvorstand
m -(e)s, -vorstände гало́ўная ўпра́ва
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)