Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
яравы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
яравы́ |
ярава́я |
яраво́е |
яравы́я |
| Р. |
яраво́га |
яраво́й
яраво́е |
яраво́га |
яравы́х |
| Д. |
яраво́му |
яраво́й |
яраво́му |
яравы́м |
| В. |
яравы́ (неадуш.)
яраво́га (адуш.) |
яраву́ю |
яраво́е |
яравы́я (неадуш.)
яравы́х (адуш.) |
| Т. |
яравы́м |
яраво́й
яраво́ю |
яравы́м |
яравы́мі |
| М. |
яравы́м |
яраво́й |
яравы́м |
яравы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
белату́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.
Спец. Гатунак яравой пшаніцы; арнаутка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арнау́тка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.
Гатунак яравой цвёрдай пшаніцы са шклопадобным белым зернем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арнау́тка
(укр. арнаутка, ад тур. arnaut = албанец)
гатунак яравой цвёрдай пшаніцы са шклопадобным белым зернем.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
азі́мка, ‑і, ДМ ‑мцы, ж.
Азімая пшаніца ў адрозненне ад яравой (яркі). — Зайдзіце ў любую хату калгасніка.. і вы на стале ўбачыце калі не пірог, то бліны або аладкі з пытляванай пшанічнай мукі, хоць летась наша азімка не ўрадзіла. Вішнеўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГЕ́СЕНСКАЯ МУ́ХА хлебны камарык
(Mayetiola destructor),
насякомае сям. галіц атр. двухкрылых. Пашырана ў Еўразіі, Паўн. Афрыцы, Паўн. Амерыцы. На Беларусі абмежаваныя ачагі пашырэння ў Брэсцкай і Гомельскай абласцях.
Цела даўж. 2,5—3,5 мм, зверху цёмна-шэрае або жаўтавата-бурае, знізу светлае. Падобная да камара. Галава вузейшая за грудзі, брушка цыліндрычнае або канічнае. Вочы фасетачныя. Ногі тонкія. Да 3 пакаленняў за год. Лёт першага пакалення ў час усходаў яравой пшаніцы. Яйцы (50—500) адкладвае на верхнім баку ліста злакавых (азімая і яравая пшаніца, ячмень, жыта). Лічынкі верацёнападобныя, малочна-белыя або ружова-жоўтыя, даўж. 0,8 — 4 мм, ротавыя органы сысучыя, кормяцца сокамі раслін і выклікаюць уздуцці (галы). Дарослая не корміцца. Шкодзіць сельскай гаспадарцы.
т. 5, с. 205
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)