Ямская павіннасць 11/542

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ямская павіннасць

т. 18, кн. 1, с. 267

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ямскі́, ‑ая, ‑ое.

Гіст. Звязаны з перавозкай на конях пошты, грузаў, пасажыраў. Ямская павозка. Ямская павіннасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ямскі́, -а́я, -о́е (уст.).

1. гл. ям.

2. Звязаны з перавозкай на конях пошты, грузаў і пасажыраў.

Ямская тройка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ям, -а, мн. -ы, -аў, м. (уст.).

Паштовая станцыя, дзе праезджыя мянялі коней.

|| прым. ямскі́, -а́я, -о́е.

Ямская хата (памяшканне такой станцыі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

я́мскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. я́мскі я́мская я́мскае я́мскія
Р. я́мскага я́мскай я́мскага я́мскіх
Д. я́мскаму я́мскай я́мскаму я́мскім
В. я́мскі я́мскую я́мскае я́мскія
Т. я́мскім я́мскай
я́мскаю		 я́мскім я́мскімі
М. я́мскім я́мскай я́мскім я́мскіх

Крыніцы: sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ямскі́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ямскі́ ямска́я ямско́е ямскі́я
Р. ямско́га ямско́й
ямско́е		 ямско́га ямскі́х
Д. ямско́му ямско́й ямско́му ямскі́м
В. ямскі́ (неадуш.)
ямско́га (адуш.)		 ямску́ю ямско́е ямскі́я (неадуш.)
ямскі́х (адуш.)
Т. ямскі́м ямско́й
ямско́ю		 ямскі́м ямскі́мі
М. ямскі́м ямско́й ямскі́м ямскі́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

АНГА́РЫЯ

(грэч. angareia),

1) у Рымскай імперыі, Візантыі, дзяржавах сярэдневяковай Еўропы (імперыі Каралінгаў, Балгарыі, Польшчы і інш.) дзярж. ямская павіннасць — пастаўка ўючнай жывёлы для дзярж. перавозак. У 13—14 ст. у Візантыі і Балгарыі ангарыя ўключала і інш. павіннасці (работа на буд-ве дарог, мастоў, крэпасцяў).

2) У Візантыі, феад. Італіі і некаторых інш. краінах Еўропы паншчына і інш. павіннасці на карысць землеўладальніка.

3) У міжнар. праве захоп дзяржавай, якая ваюе, у сваіх портах гандл. суднаў нейтральных краін для выкарыстання ў ваен. мэтах (перавозкі войскаў, узбраення і інш.).

т. 1, с. 342

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)