шчолачныя металы

т. 17, с. 499

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Шчолачныя металы 5/257; 7/442; 10/631; 11/377

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Шчолачныя горныя пароды 10/562; 11/377, 404

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

шчолачныя горныя пароды

т. 17, с. 499

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шчо́лачны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. шчо́лачны шчо́лачная шчо́лачнае шчо́лачныя
Р. шчо́лачнага шчо́лачнай
шчо́лачнае		 шчо́лачнага шчо́лачных
Д. шчо́лачнаму шчо́лачнай шчо́лачнаму шчо́лачным
В. шчо́лачны (неадуш.)
шчо́лачнага (адуш.)		 шчо́лачную шчо́лачнае шчо́лачныя (неадуш.)
шчо́лачных (адуш.)
Т. шчо́лачным шчо́лачнай
шчо́лачнаю		 шчо́лачным шчо́лачнымі
М. шчо́лачным шчо́лачнай шчо́лачным шчо́лачных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шчо́лачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае ў сваім саставе шчолач. Шчолачны раствор. Шчолачныя злучэнні. Шчолачная рэакцыя.

2. Спец. Які ўтварае шчолач. Шчолачныя металы. Шчолачныя горныя пароды.

3. Спец. Які дзейнічае з дапамогай шчолачы. Шчолачны акумулятар. Шчолачная ачыстка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кісло́тна-шчо́лачны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. кісло́тна-шчо́лачны кісло́тна-шчо́лачная кісло́тна-шчо́лачнае кісло́тна-шчо́лачныя
Р. кісло́тна-шчо́лачнага кісло́тна-шчо́лачнай
кісло́тна-шчо́лачнае		 кісло́тна-шчо́лачнага кісло́тна-шчо́лачных
Д. кісло́тна-шчо́лачнаму кісло́тна-шчо́лачнай кісло́тна-шчо́лачнаму кісло́тна-шчо́лачным
В. кісло́тна-шчо́лачны (неадуш.)
кісло́тна-шчо́лачнага (адуш.)		 кісло́тна-шчо́лачную кісло́тна-шчо́лачнае кісло́тна-шчо́лачныя (неадуш.)
кісло́тна-шчо́лачных (адуш.)
Т. кісло́тна-шчо́лачным кісло́тна-шчо́лачнай
кісло́тна-шчо́лачнаю		 кісло́тна-шчо́лачным кісло́тна-шчо́лачнымі
М. кісло́тна-шчо́лачным кісло́тна-шчо́лачнай кісло́тна-шчо́лачным кісло́тна-шчо́лачных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

хло́рна-шчо́лачны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. хло́рна-шчо́лачны хло́рна-шчо́лачная хло́рна-шчо́лачнае хло́рна-шчо́лачныя
Р. хло́рна-шчо́лачнага хло́рна-шчо́лачнай
хло́рна-шчо́лачнае		 хло́рна-шчо́лачнага хло́рна-шчо́лачных
Д. хло́рна-шчо́лачнаму хло́рна-шчо́лачнай хло́рна-шчо́лачнаму хло́рна-шчо́лачным
В. хло́рна-шчо́лачны (неадуш.)
хло́рна-шчо́лачнага (адуш.)		 хло́рна-шчо́лачную хло́рна-шчо́лачнае хло́рна-шчо́лачныя (неадуш.)
хло́рна-шчо́лачных (адуш.)
Т. хло́рна-шчо́лачным хло́рна-шчо́лачнай
хло́рна-шчо́лачнаю		 хло́рна-шчо́лачным хло́рна-шчо́лачнымі
М. хло́рна-шчо́лачным хло́рна-шчо́лачнай хло́рна-шчо́лачным хло́рна-шчо́лачных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ЛАМПРАФІ́Р,

жыльная магматычная горная парода, складзеная з палявога шпату (радзей фельдшпатоідаў) і павышанай колькасці каляровых мінералаў (не менш за 30%; біятыт, амфібол, алівін, меліліт і інш.). Колер цёмна-шэры да чорнага. Вылучаюць Л. вапнякова-шчолачныя (спесартыт, керсантыт), шчолачныя або фельдшпатоідныя (камптаніт) і мелілітавыя (альнеіт). Утвараюць серыі малых інтрузіўных цел (сілаў, даек, некаў, трубак выбуху), цесна злучаных з разломнай тэктонікай.

т. 9, с. 116

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГІСТО́НЫ,

бялкі, якія знаходзяцца ў ядрах клетак раслін і жывёл. Асабліва багатыя гістонамі бялкі эрытрацытаў і валляковай залозы. Маюць у сабе шмат астаткаў аргініну і лізіну, ад якіх залежаць іх шчолачныя ўласцівасці. Малекулярная маса 1100—21 000. Прысутнічаюць у ядрах у выглядзе комплексу з ДНК. Стабілізуюць структурную будову храмаціну, служаць адным са звёнаў у рэгуляцыі сінтэзу нуклеінавых к-т (ДНК і РНК), значна павялічваюць пранікальнасць клетачных мембран для высокапалімерных злучэнняў.

т. 5, с. 274

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)