шо́ўк

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. шо́ўк шаўкі́
Р. шо́ўку шаўко́ў
Д. шо́ўку шаўка́м
В. шо́ўк шаўкі́
Т. шо́ўкам шаўка́мі
М. шо́ўку шаўка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шоўк, -у, мн. шаўкі́, шаўко́ў, м.

1. Ніткі, якія вырабляюцца з выдзяленняў вусеня шаўкапрада.

2. Тканіна з такіх нітак, а таксама са штучнага, сінтэтычнага валакна.

3. Адзенне з такой тканіны.

Хадзіць у шаўках.

У даўгу, як у шаўку (прымаўка: усім павінен).

4. перан. Пра што-н. мяккае, шаўкавістае.

Ш. валасоў.

|| прым. шаўко́вы, -ая, -ае (да 1, 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шоўк, род. шо́ўку м., в разн. знач. шёлк;

ш.-сырэ́ц — шёлк-сыре́ц;

шту́чны ш. — иску́сственный шёлк;

кру́чаны ш. — кручёный шёлк;

◊ у даўгу́ як у шаўку́ — погов. в долгу́ как в шелку́;

на пу́зе ш., а ў пу́зе шчоўк — погов. на брю́хе шёлк, а в брю́хе щёлк

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шоўк, ‑у; мн. шаўкі, ‑оў; м.

1. Валакно, якое выпрацоўваюць вусені тутавага шаўкапрада.

2. Ніткі або пража з такога валакна ці са штучнага сінтэтычнага валакна. Шоўк-сырэц. □ Перад аперацыяй Людміла выстаўляла на стол усё, што лічыла неабходным. Калі ішла дадому, для другой змены пакідала на сталах ёд, бінты, навакаін, эфір, шоўк зашываць раны, адным словам, усё, што магло спатрэбіцца на аперацыі. Арабей.

3. Тканіна з такіх нітак, пражы ці са штучнага, сінтэтычнага валакна. На .. [дзяўчыне] была сукенка з квяцістага шоўку. Васілевіч. Багата важаць працадні: Нашый сукенак яркіх, Бяры шаўкі — усе яны — Свае, айчыннай маркі. Лужанін. // Разм. Вопратка, адзенне, вырабы з такой тканіны. Там... У аксаміце, золаце і шоўку Гадавалася, расла Панская дачка Марына. Бядуля. Пані злосна чмыхнула. Шаўкамі Зашумела, выскачыла вон. Бялевіч.

4. перан.; чаго. Пра тое, што сваім бляскам, мяккасцю, гладкасцю і пад. нагадвае такія ніткі або тканіну. Ах, хіба гэта не ўсё роўна, абы толькі ты [сын] быў ля мяне, абы рука мая гладзіла паслухмяны шоўк твае галавы, а вочы мае глядзелі ў твае вочы... Сачанка. Я па лесе іду... Рыжых сосен сям’я Над маёй галавой крылле звесіла. Шоўк травы сытым статкам калгасным прымят, — Пастуху тут раздольна і весела. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шоўк

т. 17, с. 454

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шоўк м тэкст Séide f -, -n (тканіна); Séidenfaden m -s, -fäden, Séidenzwirn m -(e)s, -e (ніткі);

натура́льны шоўк échte Seide f;

шту́чны шоўк Kúnstseide f, Viskóse [vıs-] f -;

на шаўку́ auf Séide (geárbeitet), mit Séide gefüttert

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шоўк-сырэ́ц

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. шоўк-сырэ́ц
Р. шо́ўку-сырцу́
Д. шо́ўку-сырцу́
В. шоўк-сырэ́ц
Т. шо́ўкам-сырцо́м
М. шо́ўку-сырцы́

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

віско́за, -ы, ж.

1. Студзяністая клейкая цэлюлозная маса, з якой вырабляецца штучны шоўк, цэлафан і пад.

2. Штучны шоўк.

|| прым. віско́зны, -ая, -ае.

Віскознае валакно.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шаўко́вы, -ая, -ае.

1. гл. шоўк.

2. перан. Лагодны, паслухмяны, добры (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шаўкаві́сты, -ая, -ае.

Падобны на шоўк, гладкі, мяккі.

Шаўкавістая папера.

Шаўкавістыя валасы.

|| наз. шаўкаві́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)