чёрный

1. прил., в разн. знач. чо́рны;

чёрная кра́ска чо́рная фа́рба;

чёрный хлеб чо́рны хлеб;

чёрный шрифт чо́рны шры́фт;

чёрная металлу́рги́я чо́рная металу́ргія;

чёрный пар с.-х. чо́рны папа́р;

чёрное де́рево чарнадрэ́ва;

чёрный лес чо́рны лес;

чёрный ход чо́рны ход;

чёрные мы́сли чо́рныя ду́мкі;

чёрная рабо́та чо́рная рабо́та;

чёрная би́ржа чо́рная бі́ржа;

2. (курной) ку́рны; чо́рны;

чёрная ба́ня ку́рная (чо́рная) ла́зня;

3. сущ. (темнокожий) чо́рны, -нага м.;

чёрная доска́ чо́рная до́шка;

чёрные спи́ски чо́рныя спі́сы;

на чёрный день на чо́рны дзень;

держа́ть кого́-л. в чёрном те́ле трыма́ць каго́е́будзь у чо́рным це́ле;

чёрная ко́шка пробежа́ла ме́жду ни́ми чо́рная ко́шка прабе́гла памі́ж і́мі;

чёрным по бе́лому чо́рным па бе́лым;

ви́деть всё в чёрном све́те ба́чыць усё ў чо́рным святле́;

черны́м-черно́ а) (очень черно) чо́рна-чо́рна, чарню́сенька; б) (очень много) аж чо́рна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

и́ссиня-чёрный сінява́та-чо́рны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ла́кава-чо́рны ла́ково-чёрный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

смоль / чёрный, как смоль чо́рны, як смо́ль.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

смоль: чо́рны як с. чёрный как смоль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тарака́н (чёрный) тарака́н, -на м.; (рыжий) пруса́к, -ка́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чарне́йшы прил. сравнит. ст. черне́е, почерне́е, бо́лее чёрный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ко́фе нескл., м. ко́фе;

чо́рны к.чёрный ко́фе; см. ка́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

переде́лI (к передели́ть) перадзе́л, -лу м.;

Чёрный переде́л ист. Чо́рны перадзе́л.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чо́рны

1. в разн. знач. чёрный;

~ная фа́рба — чёрная кра́ска;

~ныя во́чы — чёрные глаза́;

ч. хлебчёрный хлеб;

ч. ходчёрный ход;

~ная рабо́та — чёрная рабо́та;

~ная металу́ргія — чёрная металлу́ргия;

ч. дзеньчёрный день;

ч. папа́рс.-х. чёрный пар;

ч. лесчёрный лес;

ч. бу́селчёрный а́ист;

2. (о лошади) вороно́й;

3. прост. гря́зный;

~ная падло́га — гря́зный пол;

4. перен. чёрный, мра́чный, тяжёлый;

~ная падазро́насць — чёрное подозре́ние;

~ныя ду́мкі — чёрные (мра́чные) мы́сли;

5. перен. чёрный, престу́пный, злой;

~ныя сі́лы рэа́кцыі — чёрные си́лы реа́кции;

~ныя заме́ры — чёрные за́мыслы;

~нае дрэ́ва — чёрное де́рево;

~ная до́шка — чёрная доска́;

~ная бі́ржа — чёрная би́ржа;

~ная ра́са — чёрная ра́са;

~ная ікра́ — чёрная икра́;

~ныя мета́лы — чёрные мета́ллы;

ч. ко́фечёрный ко́фе;

~ная ма́гія — чёрная ма́гия;

ч. шарчёрный шар;

~ная гадзі́начёрный день;

на ч. дзень — на чёрный день;

ч. ры́накчёрный ры́нок;

~ным па бе́лым (напі́сана) — чёрным по бе́лому (напи́сано);

рабі́ць як ч. вол — рабо́тать как вол;

трыма́ць у ~ным це́ле — держа́ть в чёрном те́ле;

~ная косць (ко́стка) — чёрная кость;

~ная няўдзя́чнасць — чёрная неблагода́рность;

з ~нага хо́ду — с чёрного хо́да;

~ная ко́шка прабе́гла памі́ж і́мі — чёрная ко́шка пробежа́ла ме́жду ни́ми;

ні ~нага ні бе́лага — ни да ни нет;

~ная ко́шка перабе́гла даро́гу — чёрная ко́шка перебежа́ла доро́гу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)