чэчэ́на-дагеста́нскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чэчэ́на-дагеста́нскі чэчэ́на-дагеста́нская чэчэ́на-дагеста́нскае чэчэ́на-дагеста́нскія
Р. чэчэ́на-дагеста́нскага чэчэ́на-дагеста́нскай
чэчэ́на-дагеста́нскае		 чэчэ́на-дагеста́нскага чэчэ́на-дагеста́нскіх
Д. чэчэ́на-дагеста́нскаму чэчэ́на-дагеста́нскай чэчэ́на-дагеста́нскаму чэчэ́на-дагеста́нскім
В. чэчэ́на-дагеста́нскі (неадуш.)
чэчэ́на-дагеста́нскага (адуш.)		 чэчэ́на-дагеста́нскую чэчэ́на-дагеста́нскае чэчэ́на-дагеста́нскія (неадуш.)
чэчэ́на-дагеста́нскіх (адуш.)
Т. чэчэ́на-дагеста́нскім чэчэ́на-дагеста́нскай
чэчэ́на-дагеста́нскаю		 чэчэ́на-дагеста́нскім чэчэ́на-дагеста́нскімі
М. чэчэ́на-дагеста́нскім чэчэ́на-дагеста́нскай чэчэ́на-дагеста́нскім чэчэ́на-дагеста́нскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чэчэ́на-інгу́шскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чэчэ́на-інгу́шскі чэчэ́на-інгу́шская чэчэ́на-інгу́шскае чэчэ́на-інгу́шскія
Р. чэчэ́на-інгу́шскага чэчэ́на-інгу́шскай
чэчэ́на-інгу́шскае		 чэчэ́на-інгу́шскага чэчэ́на-інгу́шскіх
Д. чэчэ́на-інгу́шскаму чэчэ́на-інгу́шскай чэчэ́на-інгу́шскаму чэчэ́на-інгу́шскім
В. чэчэ́на-інгу́шскі (неадуш.)
чэчэ́на-інгу́шскага (адуш.)		 чэчэ́на-інгу́шскую чэчэ́на-інгу́шскае чэчэ́на-інгу́шскія (неадуш.)
чэчэ́на-інгу́шскіх (адуш.)
Т. чэчэ́на-інгу́шскім чэчэ́на-інгу́шскай
чэчэ́на-інгу́шскаю		 чэчэ́на-інгу́шскім чэчэ́на-інгу́шскімі
М. чэчэ́на-інгу́шскім чэчэ́на-інгу́шскай чэчэ́на-інгу́шскім чэчэ́на-інгу́шскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Чэчэна-Інгушскі універсітэт 11/278

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Чэчэна-Інгушскі педагагічны інстытут (г. Грозны) 11/278

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Чэчэна-Інгушская Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка 9/106; 11/276—278 (к.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Чэчэна-Інгушскі драматычны тэатр імя Ханпашы Нурадзілава (Грозны) 11/278

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

чэчэ́нцы, ‑аў; адз. чэчэнец, ‑нца, м.; чэчэнка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. чэчэнкі, ‑нак; ж.

Народ, які з інгушамі складае асноўнае насельніцтва Чэчэна-Інгушскай АССР.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інгушы́, ‑оў; адз. інгуш, ‑а, м.; інгушка, ‑і, ДМ ‑шцы; мн. інгушкі, ‑шак; ж.

Народ, які разам з чэчэнцамі з’яўляецца карэнным насельніцтвам Чэчэна-Інгушскай АССР.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АХМА́ТАВА Раіса Салтамурадаўна

(н. 30.12.1928, г. Грозны),

чэчэнская паэтэса. Нар. паэтэса Чэчні (1977). Старшыня Вярх. Савета Чэчэна-Інгушскай АССР (1963—85). Піша на чэч. і рус. мовах. У зб. вершаў «Рэспубліка родная» (1958), «Бі мне, вецер, у твар» (1959), «Іду да цябе» (1960), «Ля крыніцы» (1969), «Дабрыня» (1973), «Чынара, якая спявае» (1976), «Сустрэча» (1978) і інш. піша пра Радзіму, апявае каханне, сям’ю, дружбу; стварыла вобраз сучаснай жанчыны-гаранкі.

т. 2, с. 146

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГРО́ЗНЫ,

горад, сталіца Чэчэнскай Рэспублікі (Ічкерыя), на р. Сунжа. 186 тыс. ж. (1996). Чыг. вузел. Аэрапорт. Нафтаперапр., нафтахім., хім., харч. прам-сць, машынабудаванне (нафтавае абсталяванне і інш.) і металаапрацоўка. Моцна пацярпеў у час ваен. дзеянняў у 1994—96.

Засн. ў 1818 пры буд-ве Сунжэнскай абарончай лініі як рус. крэпасць Грозная. У 1869 крэпасць перайменавана ў горад Грозны. У 1893 праз яго прайшла чыг. Беслан—Пятроўск-Порт (сучасная Махачкала). З пач. 20 ст. буйны прамысл. цэнтр Паўн. Каўказа. З 1934 сталіца Чэчэна-Інгушскай аўт. вобл., у 1936—91 аднайменнай АССР (у 1944—57 цэнтр Грозненскай вобл.), з 1.11.1991 сталіца Чэчэнскай рэспублікі (Ічкерыя) у складзе Рас. Федэрацыі.

т. 5, с. 447

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)