чэрке́сы, ‑аў; адз. чэркес, ‑а, м.; чэркешанка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. чэркешанкі, ‑нак; ж.

Адзін з народаў, якія насяляюць Карачаева-Чэркескую аўтаномную вобласць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чэркесы

т. 17, с. 332

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

чэрке́с,

гл. чэркесы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чэрке́шанка,

гл. чэркесы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мамелю́к, ‑а, м.

1. Прадстаўнік ваеннафеадальнай касты ў Егіпце, заснавальнікамі якой былі рабы-чэркесы, што складалі з 13 ст. асабістую гвардыю султана.

2. Конны гвардзеец з асабістай аховы Напалеона Банапарта, набранай у час паходу на Егіпет.

[Фр. mameluk ад араб. mamelūk — нявольнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АДЫ́ГІ,

агульная назва шматлікай у мінулым групы роднасных плямёнаў Паўн. Каўказа. У старажытнасці жылі на ПдЗ Паўн. Каўказа і Чарнаморскім узбярэжжы. У ант. і пазнейшых крыніцах вядомы пад зборнымі імёнамі меоты (прыкубанскія плямёны), зіхі, керкеты (прычарнаморскія). У 5—10 ст. існаваў саюз Адыгеі на чале з зіхамі. З часоў манг. нашэсця (13 ст.) за Адыгеяй замацавалася назва чэркесы. У 13—14 ст. частка Адыгеі прасунулася на У у бас. р. Церак і змяшалася з рэшткамі аланаў. На гэтай аснове ўтварылася кабардзінская народнасць. З сучасных народаў Каўказа да Адыгеі адносяцца таксама адыгейцы і чэркесы.

т. 1, с. 141

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)