цяжэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; незак.

1. Станавіцца цяжэйшым, прыбаўляць у вазе.

Мокрае адзенне цяжэе.

2. Адчуваць стомленасць, цяжкасць.

Рукі і ногі цяжэюць.

|| зак. ацяжэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е і пацяжэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цяжэ́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. цяжэ́ю цяжэ́ем
2-я ас. цяжэ́еш цяжэ́еце
3-я ас. цяжэ́е цяжэ́юць
Прошлы час
м. цяжэ́ў цяжэ́лі
ж. цяжэ́ла
н. цяжэ́ла
Дзеепрыслоўе
цяп. час цяжэ́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цяжэ́ць несов., в разн. знач. тяжеле́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цяжэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.

1. Станавіцца цяжкім (у 1–3 знач.) або больш цяжкім. Чым далей адыходзілі ад маёнтка, тым болей цяжэў мяшок з кнігамі. Каваленка.

2. Станавіцца цяжкім, рухацца, паднімацца, працаваць з цяжкасцю (пра часткі цела, галаву і пад.). Адчуўшы, як цяжэюць ногі, як калючым болем заходзіцца сэрца, .. [Косця] зразумеў, што яму не дагнаць .. [Надзю]. Лынькоў. Слесарэнка адчуваў, што яго хіліць у сон, што цела цяжэе, становіцца чужым. Бураўкін.

3. Набрыньваць, абвісаць. Пакрысе набрыньвалі вільгаццю і цяжэлі каляныя шынялі. Быкаў. // Налівацца сокам; спець. Прыязджайце, як маці-зямля Малаком сваю ніву напоіць — І колас цяжэе. Арочка. Была.. пара, блізкая да восені, калі ў садах пачынаюць цяжэць яблыкі. Адамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цяжэ́ць

1. schwer [schwérer] wérden;

2. (рабіцца менш рухомым) schwérfállig wérden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

цяжэць □ прыбываць у вазе

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

пацяжэ́ць гл. цяжэць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ацяжэ́ць гл. цяжэць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тяжеле́ть несов. цяжэ́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

утяжеля́ться

1. цяжэ́ць, рабі́цца (станаві́цца) цяжэ́йшым (больш ця́жкім); уцяжа́рвацца;

2. страд. уцяжа́рвацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)