цэ́рый

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. цэ́рый
Р. цэ́рыю
Д. цэ́рыю
В. цэ́рый
Т. цэ́рыем
М. цэ́рыі

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цэ́рый, -рыю м., хим. це́рий

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цэ́рый, ‑ю, м.

Хімічны элемент, мяккі метал шэрага колеру, які лёгка акісляецца і гарыць па паветры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэрый

т. 17, с. 181

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

це́рий хим. цэ́рый, -рыю м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цэ́рыевы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да цэрыю, змяшчае ў сабе цэрый. Цэрыевы раствор. Цэрыевае злучэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БЕРЦЭ́ЛІУС

(Berzelius) Ёнс Якаб (20.8.1779, Веверсунда, каля г. Лінчэпінг, Швецыя — 7.8.1848),

шведскі хімік і мінералог. Чл. Каралеўскай шведскай АН (1808), яе прэзідэнт (1810—18). Скончыў Упсальскі ун-т (1801). У 1802—32 працаваў у Медыка-хірургічным ін-це ў г. Стакгольм. Адкрыў хім. элементы цэрый, селен, торый. Стварыў электрахім. тэорыю хім. роднасці, на яе аснове пабудаваў класіфікацыю элементаў, злучэнняў і мінералаў. Вызначыў ат. масы 45 хім. элементаў, увёў сучасныя сімвалы хім. элементаў, прапанаваў тэрмін «каталіз». Аўтар падручнікаў па хіміі.

Літ.:

Соловьев Ю.И., Курнной В.И. Якоб Берцелиус: Жизнь и деятельность. 2 изд. М., 1980.

т. 3, с. 124

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)