Магілёўскія Барысаглебскія цэрквы

т. 9, с. 472

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

каталі́цкія цэ́рквы Усхо́дняга абраду

т. 8, с. 169

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВІ́ЦЕБСКІЯ ВАСКРАСЕ́НСКІЯ ЦЭ́РКВЫ.

Існавалі ў Віцебску ў 16—19 ст. Драўляная царква на ратушнай пл. пабудавана ў 16 ст. (паказана на «Чарцяжы» Віцебска 1664). Яна складалася з 3 зрубаў (асн., алтарны і бабінец з вежай), накрытых асобнымі шатровымі дахамі з галоўкамі. На яе месцы ў 1772 у стылі позняга барока пабудавана мураваная уніяцкая царква (рыначная); з 1865 — праваслаўная. 1-нефавы храм меў паўкруглую алтарную апсіду з рызніцамі па баках, якія рабілі будынак прамавугольным у плане. 2-вежавы гал. фасад меў складаную хвалістую паверхню. Тарцы высокага даху на гал. фасадзе і над апсідай закрываліся фігурнымі атыкавымі франтонамі. Сцены, аздобленыя плоскімі пілястрамі, былі завершаны прафіляванымі карнізамі, скразныя ярусы вежаў і франтон упрыгожаны стылізаванымі валютамі. Вежы завяршаліся фігурнымі купалкамі. Разбурана ў 1930-я г.

Т.В.Габрусь.

т. 4, с. 233

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

царква́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. царква́ цэ́рквы
царквы́
Р. царквы́ цэ́ркваў
Д. царкве́ цэ́рквам
В. царкву́ цэ́рквы
царквы́
Т. царкво́й
царкво́ю
цэ́рквамі
М. царкве́ цэ́рквах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

baroque, Baroque2 [bəˈrɒk] adj. баро́чны, у сты́лі баро́ка;

baroque churches цэ́рквы ў сты́лі баро́ка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

taxable

[ˈtæksəbəl]

adj.

пада́ткаабклада́льны

Churches are not taxable — Цэ́рквы не падляга́юць пада́ткаабклада́ньню

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

кля́штар, ‑а, м.

Каталіцкі манастыр. Бернардынскі кляштар. □ На кожным кроку кідаліся ў вочы манастыры, кляштары, касцёлы, цэрквы, кірхі і капліцы са своеасаблівымі скульптурамі каталіцкіх святых. Колас.

[Ням. Kloster з лац. clastrum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

царква́, -ы́, мн. цэ́рквы і (з ліч. 2, 3, 4) царквы́, цэ́ркваў, ж.

1. Рэлігійная арганізацыя духавенства і вернікаў, аб’яднаная агульнасцю веравучэння і абрадаў.

Праваслаўная ц.

Каталіцкая ц.

2. Будынак, у якім адбываецца праваслаўнае набажэнства; храм.

Пабудаваць новую царкву.

|| памянш. цэ́ркаўка, -і, ДМ -каўцы, мн. -і, -кавак, ж. (да 2 знач.).

|| прым. царко́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зані́зкі, ‑ая, ‑ае.

Разм. Нізкаваты, ніжэйшы, чым трэба. [Данута:] — Аж трыццаць два касцёлы і цэрквы ў нашай Вільні. Бо-ожа! — Няпраўда. Я палічыў сорак. Адсюль усіх не відаць, бо гэтая гара занізкая. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

многавяко́вы, ‑ая, ‑ае.

Які існуе на працягу многіх вякоў. На кожным кроку кідаліся ў вочы манастыры, кляштары, касцёлы, цэрквы, кірхі і капліцы.. Гэта былі свайго роду сімвалічныя летапісы, што расказвалі пра многавяковае жыццё горада, пра яго гістарычныя лёсы. Колас. Праз Карлаў мост многавяковы Іду між небам і зямлёй. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)