цо́паць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
Тое, што і цапаць.
|| аднакр. цо́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. цо́панне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цо́паць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
цо́паю |
цо́паем |
| 2-я ас. |
цо́паеш |
цо́паеце |
| 3-я ас. |
цо́пае |
цо́паюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
цо́паў |
цо́палі |
| ж. |
цо́пала |
| н. |
цо́пала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
цо́пай |
цо́пайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
цо́паючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
цо́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Тое, што і цапаць. Штохвіліны ўраднік цопаў сябе рукою па лысіне. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цо́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Аднакр. да цопаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пацо́паны ’дурнаваты’ (хойн., Мат. Гом.), а таксама ў выразе: мяшком пацопаны ’тс’ (Ян.). Да цопаць ’стукнуць’, ’ударыць плазам, далоняй’ (гл.), якое на Палессі семантычна некалькі адрозніваецца ад бел. літар. цопаць ’хуценька хапаць рукамі і пад.’ (ТСБМ). Гукапераймальнае (ад цоп!).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абцо́баны ’абдрыпаны’ (Суднік, вусн. паведамлю полац.), магчыма, да цопаць ’шлёпаць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыцо́паць экспр. ’прыйсці’ (ТС). Параўн. рус. урал. прицо́паться ’прычапіцца, прывязацца’; ’падысці, далучыцца’; ’накінуцца на ежу’. Прэфіксальны дзеяслоў гукапераймальнага характару (гл. цо́паць, цоп).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цоп, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. цопаць — цопнуць. [Уладзік:] — Узлез на хвою: што там у дупле робіцца? Засунуў руку, а мяне за палец — цоп нейкі звярок! Колас. [Рыбак:] — Раптам нейкі шчупачышча цоп за кручок — і на дно! Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)