Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
цары́цаж., в разн. знач. цари́ца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цары́ца, ‑ы, ж.
1.Жан.да цар.
2. Жонка цара.
3.перан.; чаго. Тая, што пануе, першынствуе дзе‑н., перавышаючы ўсіх якімі‑н. якасцямі. Усё жыццё сваё табе ахвярую; будзь ты ўладарніцай душы маёй, царыцай песень маіх!Бядуля./увобразнымужыв.Пакланюся я табе, царыца, Чыстая, сцюдзёная вадзіца.Багдановіч.
•••
Царыца палёў — пяхота. Былі ў гэтым яго настроі і адчай, і заліхвацкасць, і нецярплівасць бывалага франтавіка, якому яшчэ давядзецца паваяваць, і не дзе-небудзь, а ў царыцы палёў — пяхоце.Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цары́цаж.гіст. Zárin f -, -nen; Káiserin f -, -nen; перан. Königin f -, -nen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
цар, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Тытул манарха ў некаторых краінах, а таксама асоба, якая мае такі тытул.
2.перан., каго-чаго. Першы, лепшы ў якіх-н. адносінах сярод сабе падобных.
Леў — цар звяроў.
◊
Без цара ў галавехто (разм.) — пра неразумнага, дурнаватага чалавека.
|| памянш.-зніж.царо́к, -рка́, -ркі́, -рко́ў, м. (да 1 знач.).
|| ж.цары́ца, -ы, мн. -ы, -ры́ц.
|| прым.царо́ў, -о́ва (да 1 знач.) іца́рскі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
tsarina[zɑ:ˈri:nə, tsɑ:ˈri:nə]n.цары́ца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
царицапрям., перен.цары́ца, -цы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
tsarina
[zɑ:ˈri:nə]
n.
цары́цаf.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
carowa
ж.царыца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Тамара (груз. царыца) 2/63; 4/36; 9/193; 10/220
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)