хлары́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. хлары́д хлары́ды
Р. хлары́ду хлары́даў
Д. хлары́ду хлары́дам
В. хлары́д хлары́ды
Т. хлары́дам хлары́дамі
М. хлары́дзе хлары́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

хлары́д, -ду м., хим. хлори́д

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ацэты́л-хлары́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ацэты́л-хлары́д ацэты́л-хлары́ды
Р. ацэты́л-хлары́ду ацэты́л-хлары́даў
Д. ацэты́л-хлары́ду ацэты́л-хлары́дам
В. ацэты́л-хлары́д ацэты́л-хлары́ды
Т. ацэты́л-хлары́дам ацэты́л-хлары́дамі
М. ацэты́л-хлары́дзе ацэты́л-хлары́дах

Крыніцы: sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

хлара́т-хлары́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. хлара́т-хлары́д хлара́т-хлары́ды
Р. хлара́т-хлары́ду хлара́т-хлары́даў
Д. хлара́т-хлары́ду хлара́т-хлары́дам
В. хлара́т-хлары́д хлара́т-хлары́ды
Т. хлара́т-хлары́дам хлара́т-хлары́дамі
М. хлара́т-хлары́дзе хлара́т-хлары́дах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Хларыд алюмінію 1/279

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

хлары́ды, -аў, адз. хлары́д, -у, М -дзе, м. (спец.).

1. Злучэнні хлору з іншымі элементамі.

Хларыд натрыю.

2. Мінералы, солі салянай кіслаты, якія шырока выкарыстоўваюцца ў хімічнай і харчовай прамысловасці.

|| прым. хлары́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хлори́д хим. хлары́д, -ду м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хлары́ды, ‑аў; адз. хларыд, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Злучэнне хлору з усімі металамі і неметаламі, акрамя кіслароду і фтору. Хларыды азоту.

2. Мінералы, солі салянай кіслаты, шырока выкарыстоўваюцца ў хімічнай і харчовай прамысловасці.

[Лац. chloridum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хлары́ды

(н.-лац. chloridum, ад гр. chloros = зялёны)

злучэнні хлору з іншымі элементамі (напр. хларыд кальцыю, хларыд натрыю).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Суліма́ ’сулема, хларыд ртуці’ (Некр. і Байк.), ’дэзынфекцыйны сродак’ (Сержп. Прымхі), сулі́ма ’атрута, нячыстая сіла, нячысцік (у пагражальных выразах і праклёнах)’ (ПСл), параўн. укр., рус. сулема́. Адаптаванае запазычанне, крыніцай якога лічыцца с.-лац. sublimatum ’сулема’ (< лац. sublimare ’высока ўздымаць, падносіць, узвышаць’, у пазнейшым спецыяльным значэнні ’выпарваючы цвёрдае цела, атрымаць яго ў ачышчаным крышталічным выглядзе’), параўн. польск. sublimat ’прадукт узгонкі’, ’хларыд ртуці’ — з удакладненнем sublimat gryzący, у якасці непасрэднай крыніцы дапускаюць грэч. σουλιμας < тур. sülimen (Фасмер, 3, 800; ЕСУМ, 5, 471–472).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)