усе́яць, усе́ю, усе́еш, усе́е; усе́й; усе́яны; зак., што.

1. Заняць пасевамі (вялікую плошчу).

У. увесь участак.

2. Пакрыць мноствам каго-, чаго-н.

Зоркі ўсеялі неба.

Рыбакі ўсеялі ўсё возера (перан.).

|| незак. усе́йваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

усе́яць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. усе́ю усе́ем
2-я ас. усе́еш усе́еце
3-я ас. усе́е усе́юць
Прошлы час
м. усе́яў усе́ялі
ж. усе́яла
н. усе́яла
Загадны лад
2-я ас. усе́й усе́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час усе́яўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

усе́яць сов.

1. (покрыть множеством чего-л.; заполнить кем-л.) усе́ять;

зо́ркі ўсе́ялі не́ба — звёзды усе́яли не́бо;

2. засе́ять, обсемени́ть;

у. уве́сь уча́стак — засе́ять (обсемени́ть) весь уча́сток

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усе́яць, усёю, усееш, усее; зак., што.

1. Засеяць, заняць пасевамі (звычайна ў вялікай колькасці). Усеяць усю зямлю.

2. Пакрыць, запоўніць усю паверхню вялікай колькасцю чаго‑н. На дварэ зусім прамнілася, мароз узмацніўся, і вясёлыя зоркі ўсеялі ўсё неба. Чарнышэвіч. Дарогу герою мы кветкамі ўсеем. А. Александровіч. // перан. Заняць сабой (усю прастору, усю паверхню чаго‑н.). Рыбакі ўсеялі ўвесь бераг возера.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усе́йваць гл. усеяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

все́ять сов. усе́яць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усе́йваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да усеяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усе́ять сов., в разн. знач. усе́яць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усе́яны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад усеяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усе́яны

1. усе́янный;

2. засе́янный, обсеменённый;

1, 2 см. усе́яць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)