умне́е сравн. ст.
1. нареч. разумне́й;
2. прил. разумне́йшы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
найразумне́йшы прил. превосх. ст. умне́е всех, умне́йший
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разумне́й нареч. сравнит. ст.
1. умне́е; мудре́е;
2. рассуди́тельнее, разу́мнее, благоразу́мнее;
3. осмы́сленнее;
1-3 см. разу́мна
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мудрава́ць несов., разг.
1. мудри́ть, му́дрствовать; (пускаться в рассуждения) у́мствовать;
2. хитри́ть; (считать себя умнее других — ещё) у́мничать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мудраге́ліць несов., разг.
1. мудри́ть, му́дрствовать; (пускаться в рассуждения) у́мствовать;
2. хитри́ть; (считать себя умнее других — ещё) у́мничать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разумне́йшы прил. сравнит. ст.
1. умне́е, бо́лее у́мный; мудре́е;
2. рассуди́тельнее, бо́лее рассуди́тельный; разу́мнее, бо́лее разу́мный, благоразу́мнее;
3. осмы́сленнее, бо́лее осмы́сленный; бо́лее созна́тельный;
1-3 см. разу́мны
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ne sus Minervam
Не свінні Мінерву* [вучыць].
Не свинье Минерву [учить].
бел. Не вучы рыбу плаваць, а злодзея красці.
рус. Орлиному глазу воронья слепота не указ. Брат сестре не указ в стряпне. Не учи рыбу плавать.
фр. On n’apprend pas au poisson à nager (Не учат рыбу плавать).
англ. Teach not your granny to suck eggs (He учи бабушку яйца есть).
нем. Das Ei will klüger als Henne (Яйцо хочет быть умнее наседки).
* Мінерва — у рымлян багіня рамёстваў, мастацтва.
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Ante barbam doces senes
Яшчэ барада не вырасла, а ты старых вучыш.
Ещё борода не выросла, а ты стариков учишь.
бел. Яйцо курыцу не вучыць. Кураня курыцу не вучыць.
рус. Яйца курицу не учат. На губах молоко не обсохло.
фр. On n’apprends pas aux vieux singes à faire la grimace. (Старых обезьян не учат гримасничать). C’est Gros-Jean qui en remontre à son cure (Именно Большой Жан поучает кюре).
англ. Jack Sprat would teach his granny to suck eggs (Джек Спрэт учит бабушку есть яйца).
нем. Das Ei will klüger sein als die Henne (Яйцо хочет быть умнее, чем наседка).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Tacere est optimum et pro viribus sapere
Лепш за ўсё маўчаць і быць мудрым па меры сіл.
Лучше всего молчать и быть мудрым в меру сил.
бел. Прамоўчанае слова не псуець. Маўчок — пятачок, а два — грывеннік.
рус. Слово ‒ серебро, молчание ‒ золото. Говори меньше умнее будешь. Больше думай ‒ меньше говори. Много знай, да мало болтай.
фр. Il vaut mieux glisser du pied que de la langue (Лучше оступиться ногой, чем оговориться). Il est bon de parler et meilleur de se taire (Говорить ‒ хорошо, но лучше ‒ помолчать). Grande oreille courte langue (Большое ухо, короткий язык).
англ. Speech is silver, silence is gold (Речь ‒ серебро, молчание ‒ золото).
нем. Reden ist Silber, Schweigen ist Gold (Речь ‒ серебро, молчание ‒ золото).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Seris venit usus ab annis
Вопыт прыходзіць з гадамі.
Опыт приходит с годами.
бел. Замоладу дурань, пад старасць мудр. Як галава сівее, то чалавек мудрэе.
рус. Старый пёс на ветер не лает. Старый ворон не мимо каркает. Старый волк знает толк. Седина в бороду ‒ ум в голову. Старость опытом богата. Седая бородушка ‒ золотая головушка.
фр. On doit être sage quand on a la barbe au menton (Становишься мудрым, когда появляется борода). Qui a âge doit être sage (Кто в возрасте, [тот] должен быть умным).
англ. An old ox makes a straight furrow (Старый вол делает ровную борозду). Older and wiser (Старше и мудрее).
нем. Dank Erfahrung wird man klüger (Благодаря опыту становишься умнее).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)