узіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. у каго-што. Вельмі ўважліва, напружана глядзець куды-н., на каго-, што-н.; углядацца.

У. ў далячынь.

У. ў твар.

2. у што. Разглядаць сябе ў чым-н., глядзецца ў што-н.

У. ў люстэрка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узіра́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. узіра́юся узіра́емся
2-я ас. узіра́ешся узіра́ецеся
3-я ас. узіра́ецца узіра́юцца
Прошлы час
м. узіра́ўся узіра́ліся
ж. узіра́лася
н. узіра́лася
Загадны лад
2-я ас. узіра́йся узіра́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час узіра́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узіра́цца несов. (пристально, внимательно) вгля́дываться, всма́триваться;

у. ў ру́капіс — вгля́дываться (всма́триваться) в ру́копись

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узіра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Вельмі ўважліва, напружана глядзець куды‑н., на каго‑, што‑н.; углядацца. Карней Пятровіч прыстаўляе да вачэй руку і ўзіраецца ўдалеч. Даніленка. Час ад часу хлопчык адрываўся ад работы і пільна ўзіраўся ў бок вёскі: ці не ідзе хто чужы да іх. Курто. Усе бедавалі, войкалі, скрыжаваўшы рукі на грудзях, узіраліся ў дзіця. Марціновіч. Пятро Фёдаравіч задумаўся і доўга ўзіраўся на дарогу, выціраючы рукою запацелае шкло. Пташнікаў. / у перан. ужыв. У будучнасць людзі ўзіраюцца смела. Купала. // Пазіраць за кім‑н., прыглядацца да каго‑н. [Шыковіч] пачаў узірацца ў твары людзей, ён здаўна любіў гэтую гульню: адгадваць прафесію чалавека і чым ён заклапочаны ў той момант. Шамякін.

2. Разглядаць сябе ў чым‑н., глядзецца ў што‑н. Станіслаў праз сілу ўзнімаецца з крэсла, падыходзіць да шафы і, раней чым адчыніць яе, узіраецца ў люстраныя дзверы. Мікуліч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узіра́цца genáu ánsehen*, áufmerksam [genáu] betráchten; fixíeren vt;

узіра́цца ў це́мень in die Fínsternis stárren;

пі́льна ўзіра́цца scharf fixíeren, únverwandt ánsehen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вгля́дываться несов. угляда́цца, узіра́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

peer​2 [pɪə] v. угляда́цца, узіра́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

gaze​2 [geɪz] v. (пільна) угляда́цца, узіра́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

узіра́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. узірацца (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імжы́сты, ‑ая, ‑ае.

Зацягнуты імжой; з імжой. Імжысты дзень. □ Бондар адвярнуўся, стаў узірацца ў імжыстую далеч. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)