узапхну́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. узапхну́ узапхнё́м
2-я ас. узапхне́ш узапхняце́
3-я ас. узапхне́ узапхну́ць
Прошлы час
м. узапхну́ў узапхну́лі
ж. узапхну́ла
н. узапхну́ла
Загадны лад
2-я ас. узапхні́ узапхні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час узапхну́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узапхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак. (разм.).

1. каго-што на што. Пхаючы, падняць наверх.

У. воз на ўзгорак.

2. што на каго-што. З цяжкасцю надзець што-н. вузкае, цеснае або наспех надзець які-н. абутак.

Ледзь узапхнуў боты на ногі.

3. перан., што на каго (што). Узваліць, абцяжарыць каго-н. чым-н.

Усю работу ўзапхнулі на аднаго.

|| незак. успіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і успі́хваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узапхну́ць сов., разг.

1. (толкая, втащить наверх) встащи́ть, втащи́ть;

2. (надеть с трудом, наспех) напя́лить;

у. бот — напя́лить сапо́г

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узапхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

Разм.

1. Пхаючы, падняць наверх. Узапхнуць воз па ўзгорак. Узапхнуць чамадан на верхнюю палку.

2. З цяжкасцю надзець, нацягнуць што‑н. вузкае, цеснае. Ледзь узапхнуў боты на ногі. // Надзець наспех які‑н. абутак. Узапхнуў сандалі і бягом на вуліцу.

3. Узваліць працу на каго‑н. — Ты паслухай, паслухай, што на нас гэты, гэты... узапхнуць хоча! — .. бацька гнеўна павярнуўся ўжо да Улі. Паўлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

успіха́ць гл. узапхнуць, успіхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

успі́хваць гл. узапхнуць, успіхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

успіха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да узапхнуць, успіхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

успі́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да узапхнуць, успіхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узапхну́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Дзеепрым. зал. пр. ад узапхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

успіхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што на што (разм.).

Тое, што і узапхнуць.

У. па дошцы вялікі камень на калёсы.

|| незак. успіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і успі́хваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)