удара́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. удара́ю удара́ем
2-я ас. удара́еш удара́еце
3-я ас. удара́е удара́юць
Прошлы час
м. удара́ў удара́лі
ж. удара́ла
н. удара́ла
Загадны лад
2-я ас. удара́й удара́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час удара́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

удара́ць несов., в разн. знач. ударя́ть; (повреждать ударом) ушиба́ть; см. уда́рыць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

удара́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да ударыць (у 1–3 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уда́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. каго (што) па чым, у што і без дап. Нанесці ўдар (у 1 знач.) каму-н., зрабіць удар аб што-н.

У. палкай.

Ударыла токам (перан.; безас.). У. кулаком па стале.

У. у грудзі.

2. каго-што. Пашкодзіць, прычыніць боль ударам.

У. калена.

3. што і ў што. Ударамі апавясціць, адзначыць што-н., а таксама ўвогуле раздацца (пра рэзкі гук).

У. трывогу.

Ударыў гром.

4. па кім-чым. Нанесці ўдар (у 3 знач.).

У. знянацку па ворагу.

5. перан., па кім-чым. Спыніць чые-н. адмоўныя дзеянні, знішчыць што-н. адмоўнае.

У. па бюракратах.

У. па недахопах.

6. што, чым і без дап. Пачаць энергічна рабіць што-н., энергічна дзейнічаць чым-н. (разм.).

Музыканты ўдарылі вальс.

Матросы ўдарылі вёсламі.

7. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Раптоўна, з сілай наступіць.

Ударыла засуха.

Ударылі маразы.

8. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., у што. Моцна падзейнічаць на што-н.

Віно ўдарыла ў галаву.

|| незак. удара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1, 2, 3 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ушиба́ть несов. удара́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

плё́хкаць

‘удараць аб што-небудзь з шумам, пляскам (пра ваду і іншую вадкасць); стукаць, удараць чым-небудзь па вадзе (рыба плёхкае); з размаху выліваць што-небудзь (плёхкаць ваду на грудзі)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. плё́хкаю плё́хкаем
2-я ас. плё́хкаеш плё́хкаеце
3-я ас. плё́хкае плё́хкаюць
Прошлы час
м. плё́хкаў плё́хкалі
ж. плё́хкала
н. плё́хкала
Загадны лад
2-я ас. плё́хкай плё́хкайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час плё́хкаючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адбіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. адбіць.

2. што і без дап. Мерна, рытмічна стукаць, удараць.

Салдаты адбіваюць крок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пришиба́ть несов. прыбіва́ць; удара́ць; см. пришиби́ть​ 2;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пля́скаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

Удараць далонню аб далонь або далонню па чым-н.

П. у далоні.

|| наз. пля́сканне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

га́хаць і га́хкаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

3 сілай удараць, суправаджаючы ўдар выкрыкам слова «гах!».

|| аднакр. га́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)