увіха́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. каля каго-чаго, па чым. Хутка і спрытна рабіць што-н., займацца чым-н.; клапаціцца пра каго-, што-н.

У. каля печы.

2. каля каго-чаго і за кім-чым. Тое, што і увівацца.

У. каля начальства.

3. Хутка рухацца, круціцца.

Трос круціўся, увіхаўся.

|| наз. увіха́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

увіха́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. увіха́юся увіха́емся
2-я ас. увіха́ешся увіха́ецеся
3-я ас. увіха́ецца увіха́юцца
Прошлы час
м. увіха́ўся увіха́ліся
ж. увіха́лася
н. увіха́лася
Загадны лад
2-я ас. увіха́йся увіха́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час увіха́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

увіха́цца несов.

1. управля́ться, хлопота́ть;

гаспады́ня ўвіха́ецца каля́ пе́чы — хозя́йка управля́ется (хлопо́чет) о́коло пе́чи;

2. разг. (ухаживать) увива́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

увіха́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Хутка і спрытна рабіць што‑н., займацца чым‑н.; клапаціцца аб кім‑, чым‑н. Увіхацца каля печы. Увіхацца па гаспадарцы. □ [Раёк] усё каля дому ўвіхаўся — пчол глядзеў, у лесе сеяў, дом і сядзібу высокім парканам абносіў... Сіўцоў. Спрытна арудуючы іголкай і нажніцамі, дзяўчына ўвіхалася каля .. шыняля. Васілевіч. Над бледнай, скрыўленай ад болю маці ўвіхалася медсястра ў белым халаце. Карпаў.

2. Разм. Круціцца каля каго‑, чаго‑н.; неадступна хадзіць за кім‑н. Усцін Маркавіч .. абчышчаў рыбу. Каля яго .. увіхаўся кот. Кулакоўскі. // Увівацца, круціцца каля каго‑н., стараючыся дагадзіць чым‑н. Камар увіхаўся каля гасцей, перастаўляючы з месца на месца крэслы. Гартны. // Заляцацца, увівацца. [Наталля:] — [Ніна] расказала мне, як каля цябе ўвіхалася: у кіно вадзіла, у госці да сябе запрашала. Было гэта? Скрыган. Міровіч параіў Чароту .. увесці [у п’есу] два камічныя персанажы: бабыля Данілу і немаладую, адзінокую, але зухаватую Параску, за якой увіхаецца Даніла з надзеяй ажаніцца з ёю. Рамановіч.

3. Хутка рухацца; круціцца. Трос [мядзведзь] галавой, круціўся ва ўсе бакі, увіхаўся, а сабака грыз яго не на жарт. Бядуля. На сухой верхавінцы таполі па-ранейшаму ўвіхалася неўтаймоўная стракатая мухалоўка. Гарбук. Увіхаюцца рукі, не ведаючы стомы. [Максімка] не для Радзівілаў .. працуе, а для сябе. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

увіха́цца

1. (хутка і спрытна рабіць) schnell frtig wrden (што-н. mit D);

2. (спрытна спраўляцца з працай) (geschäftig) wrtschaften vi;

3. разм. (заляцацца) den Hof mchen (каля каго-н. D), die Cour [ku:r] schniden* (D), flrten [´flœrtən]vi (mit D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

увіха́нне, ‑я, м.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. увіхацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расхлопота́ться сов., разг. пача́ць (стара́цца) увіха́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

buzz about

круці́цца, увіха́цца каля каго́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

мітусі́цца, -тушу́ся, -ту́сішся, -ту́сіцца; -ту́сімся, -ту́сіцеся, -ту́сяцца; незак.

1. Хутка і без перапынку перамяшчацца ў розных напрамках.

Мітусяцца людзі на вакзале.

Думкі мітусяцца (перан.).

2. Увіхацца, хутка рабіць што-н.

М. каля печы.

3. Мільгацець перад вачамі.

Літары мітусяцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўвіха́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Увіхацца некаторы час. Паўвіхайся з граблямі вакол кожнага куста, дзе косамі паабівалі мужчыны, — рукі, як пры вывіху, заныюць. Паўлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)