Трапізмы 9/198; 10/208, 287

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

трапізмы

т. 15, с. 516

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

трапі́змы

(ад гр. tropos = паварот, напрамак)

роставыя рухі органаў раслін (сцябла, кораня, лістоў), выкліканыя аднабаковым дзеяннем якога-н. раздражняльніка — святла (фотатрапізм), сілы зямнога прыцяжэння (геатрапізм), хімічных рэчываў (хематрапізм) і інш. (параўн. таксісы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тыгматрапі́зм

(ад гр. thigma = дотык + трапізмы)

тое, што і гаптатрапізм.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гаптатрапі́зм

(ад гр. hapto = датыкаюся + трапізмы)

з’ява згінання расліннага органа ў адказ на раздражненне дотыкам (напр. раслін з павойным сцяблом).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэрматрапі́зм

(ад тэрма- + трапізмы)

роставыя рухі органаў раслін (кончыкаў каранёў або сцёблаў) у напрамку да крыніцы цяпла або ад яе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фотатрапі́зм

(ад фота- + трапізмы)

змена напрамку росту органаў раслін у адносінах да святла, якое падае з аднаго боку (гл. таксама геліятрапізм).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГАБЕРЛА́НТ, Хаберлант (Haberlandt) Готліб Іаган Фрыдрых (28.11.1854, г. Мошанмадзьяравар, Венгрыя — 30.1.1945), нямецкі батанік і фізіёлаг раслін; адзін з заснавальнікаў фізіял. кірунку ў анатоміі раслін. Чл.-кар. Берлінскай, Венскай, Мюнхенскай АН і Германскай акадэміі даследчыкаў прыроды «Леапальдзіна». Замежны чл.-кар. АН СССР (1924). Скончыў Венскі ун-т (1876). З 1877 працаваў у ім, з 1880 праф. ун-та ў г. Грац, у 1909—23 у Берлінскім ун-це. Распрацаваў класіфікацыю расл. тканак, заснаваную на іх функцыях. Адкрыў т.зв. ранавыя гармоны — прадукты распаду клетак, якія стымулююць клетачнае дзяленне. Вывучаў трапізмы і выявы раздражняльнасці ў раслін. Аўтар працы «Фізіялагічная анатомія раслін» (1884).

т. 4, с. 410

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)