тракт, -у, М -кце, мн. -ы, -аў, м.
Шырокая праезджая дарога.
○
Страўнікава-кішачны тракт (спец.) — сукупнасць стрававальных органаў жывёл і чалавека.
|| прым. тра́ктавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тра́кт
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
тра́кт |
тра́кты |
| Р. |
тра́кту |
тра́ктаў |
| Д. |
тра́кту |
тра́ктам |
| В. |
тра́кт |
тра́кты |
| Т. |
тра́ктам |
тра́ктамі |
| М. |
тра́кце |
тра́ктах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тракт (род. тра́кту) м. (дорога) тракт, больша́к;
○ стра́ўнікава-кі́шачны т. — анат. желу́дочно-кише́чный тракт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тракт
1. (дорога) тракт, род. тра́кту м., шлях, род. шля́ху м.; гасці́нец, -нца ж.;
2. (направление, маршрут) спец. тракт, род. тра́кту м.;
3. анат. тракт, род. тра́кта м.;
желу́дочно-кише́чный тракт стра́ўнікава-кі́шачны тракт.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тракт, ‑у, М ‑кце, м.
Шырокая праезджая дарога. Узбоч ад шырокага тракту, які вядзе ў гандлёвае сяло Піляцічы, ляжыць закіданая снегам вёска Кавенькі. Навуменка.
•••
Страўнікава-кішачны тракт (спец.) — сукупнасць стрававальных органаў жывёл і чалавека.
[Ням. Trakt з лац.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тракт м. Stráße f -, -n, Trakt m -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
тракт
(польск. trakt, ад лац. tractus)
шырокая дарога, шлях; страўнікава-кішачны т. — стрававальная сістэма.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Тракт, трахт ’шырокая праезджая дарога’ (ТСБМ; стаўб., Прышч. дыс.), ’вялікая паштовая дарога, гасцінец, шлях’ (Нас., Байк. і Некр., Гарэц., Мядзв.; слаўг., Яшк.; Сл. ПЗБ), ст.-бел. трактъ ’шлях, дарога’, ’бяседа’ (1570 г.), ’адміністрацыйная адзінка ў ВКЛ’ (Ст.-бел. лексікон), запазычана са ст.-польск. trakt, якое з лац. tractus ’цяга, цячэнне, валачэнне’, ’бесперапынны, плаўны’, ’паласа, след’, ’шэраг’, ’мясцовасць, край’ < trahere ’цягнуць (за сабой), валачы’ (Булыка, Лекс. запазыч., 188; Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 5, 113), відаць, праз нямецкую мову, параўн. ням. Trakt ’тракт’. Сюды ж: тракто́вы ’дарога, абсаджаная абапал дрэвамі’ (Нас.); тракт (страўнікава-кішкавы) < лац. tractus ’уцягванне, убіранне ў сябе’, ’праглынанне, глытанне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тракт Вялікая езджаная дарога; шлях (БРС). Тое ж трахт (Слаўг., Тал. Мядзв.).
□ Слуцкі тракт, Даўгінаўскі тракт.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Чуйскі тракт 1/264; 3/568
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)